АҞӘА, нанҳәа 24 - Sputnik, Сариа Кәарцхьиаԥҳа. Севастопольтәи аҳәынҭуниверситет аҵарауаа Аԥсны археологиатә хыбрақәа 3D-цәыргақәҵа аздырхиоит, абри атәы Sputnik иазеиҭеиҳәеит УАА Мрагылараҭҵааратә Институт Севастопальтәи ауниверситет Ҟрыми Амшын еиқәа иаԥну аҭыԥқәеи рҭоурых-археологиатә ҭҵаара ацентр аиҳабы, адоцент Виктор Лебедински.
Аҵарауаа аус адырулоит Аԥснытәи Аҳәынҭқарратә музеи аекспонатқәа рыԥхьаӡацтәра. 100 рҟынӡа маҭәар аԥхьаӡацркра иахрыжьхьеит.
"Хара имгакәа амузеи асаит аҟны авиртуалтә ҵакыра аекспозициа абара ҟалоит. аԥхьаӡацркра иахыжьхоит хаз иго амаҭәарқәа. Уи арҭ иуникалу артефактқәа изҭаху зегь дырбара адагьы аҟазауаа ҷыдала, руадақәа ирдәылымҵӡакәа иҭырҵаартә аҭагылазаашьа рнаҭоит", - иҳәеит Лебедински.
Ученые Севастопольского государственного университета и Института востоковедения РАН проводят уникальные исследования в Республике Абхазия
© Foto / предоставил Виктор Лебединский
Аҵарауаа аоцифровка иахрыжьуеит ижәытәтәиу аԥсуа баашқәагьы. Аекспозициа мҩаԥгахоит 2021 шықәса аԥхынраахыс аԥсуа-аурыс археологиатә експедициа аусура аихшьаалақәа рыла.
Аԥснытәи аган ахь ала аекспедициа напхгара аиҭон Аҳәынҭқарратә музеит адиректор, аҭоурыхҭҵаарақәа ркандидат Аркади Џьопуа, урыстәылатәи аганахь ала – УАА Мрагылараҭҵааратә Институт Севастопальтәи ауниверситет Ҟрыми Амшын еиқәа иаԥну аҭыԥқәеи рҭоурых-археологиатә ҭҵаара ацентр аиҳабы, адоцент Виктор Лебедински.
Ииасыз ашықәс аԥхынра инаркны аҵарауаа археологиатә ҭҵаарақәа мҩаԥыргон Гәдоуҭа, Аҟәа, Очамчыра (ажәытә қалақь Гиуенос иаҵанакуа араион) аӡымҽхакқәа рҿы. Аекспедициа иахықәкын амшын иаԥну археологиатә обиектқәа рыԥшаареи рышьақәыргылареи.
"Арахь иаҵанакуан ажәытә еиланхарҭақәа, аргыларақәа, иӡааҟәрылаз аӷбақәа. Аԥсны иахьаҵанакуаз антикатә аамҭеи абжьарашәышықәсақәеи рзы активла амшын-ныҟәара ахархәара аман. Арахь иааиуан римтәии бырзентәылатәии аӷбақәа. Диоскуриа, Себастополис, Питиунт ажәытә баӷәаза дуқәа иреиуан. Убри азы ари аҭоурых аҭҵаара аҵак ду амоуп. Аԥеиԥшгьы амоуп. Иҭаҳҵаар ҳҭахуп иахьатәи Гәдоуҭа иахьаҵанакуа ҳера ҟалаанӡа IV ашәышықәсаз ара аҭыԥ змаз аӷбаӡааҟәрыларақәа. Арҭ аҭыԥқәа рҿы изныкымкәа амшын иҭыргахьеит еиуеиԥшым аҳаԥшьақәа кьысра рымамкәа", - иҳәеит Лебедински.
Уи адагьы археологцәа иҭырҵаауан амшынбаӷәазақәа, аӷбакыдҿаҳәаларҭақәа Аҟәа аҵакыраҿы.
Ученые Севастопольского государственного университета и Института востоковедения РАН проводят уникальные исследования в Республике Абхазия
© Foto / предоставил Виктор Лебединский
"Аҟәа иахьаҵанакуа иԥшаан антикатә аамҭа иатәыз астелла. Уи агәра унаргоит абри аҭыԥ ишацәыхарамыз Диоскуриа. Ус анакәха ихарамкәа иҟазароуп амшынбаӷәаза аргыларақәа. Аусура ду мҩаԥгоуп амшынҵа аҭҵааразы. Аус ауеит агидролокатор, апрофилограф рхархәарала", - иҳәеит Лебедински.
Гидролокаторла иҭҵаан Очамчыра амшын аҵагьы. Аха уа аусурақәа аруадаҩуан амшын аҟәара аҽеиҭакра ӷәӷәа.