https://sputnik-abkhazia.info/20250523/ankhatsa-rykashara--atraditsiei-aamei-1055048494.html
"Анхаҩцәа рыкәашара" – атрадициеи ҳаамҭеи
"Анхаҩцәа рыкәашара" – атрадициеи ҳаамҭеи
Sputnik Аҧсны
Аамҭақәа рҽырыԥсахуеит, аха атрадициақәа шыҟац иаанхоит, аамҭа аҽақәыршәаны ԥсахрақәак рыланагалозаргьы. Ушьа-уда иалоу ыӡшьа амаӡам, уи уара иуцит, уцәа... 23.05.2025, Sputnik Аҧсны
2025-05-23T20:00+0300
2025-05-23T20:00+0300
2025-05-28T10:32+0300
аԥсны
жәлар рдоуҳа
акультура
аԥсны
https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/07e8/06/1c/1051493848_0:85:1620:996_1920x0_80_0_0_bf3e2b3b9f1a4a3c12bc41b4a922b0d5.jpg
Аамҭақәа рҽырыԥсахуеит, аха атрадициақәа шыҟац иаанхоит, аамҭа аҽақәыршәаны ԥсахрақәак рыланагалозаргьы. Ушьа-уда иалоу ыӡшьа амаӡам, уи уара иуцит, уцәа иалоуп, ахала аҽунардыруеит ианаамҭоу. Избанзар уи уара уԥсҭазаара ахаҭоуп!Жәлар рыкәашарақәа аԥызҵаз дара ажәлар рхаҭа роуп, урҭ иаадырԥшуагьы рыԥсҭазаара, рынхашьа-нҵышьа ауп, рмилаҭтә ҟазшьақәа. Зеиӷь аҭамкәа жәлар рынхашьа аазырԥшуа иреиуоуп "Анхаҩцәа рыкәашара". Иахьа шамахамзар, акәашаратә ансамбльқәа рҟынгьы уи имаҷны инарыгӡоит, "Ачара кәашарахь" ииасыз еиҳауп. Убри аан аџьа иазку акәашарақәа (ашәақәа реиԥш) зегь реиҳа ижәытәтәиқәоу рахь иԥхьаӡоуп."Анхаҩцәа рыкәашара" иаанарԥшуеит адгьылқәаарыхра атема. Иахьа издыруа маҷуп, аха ажәытәан уи амзартә циклқәа ирықәыршәаны инарыгӡон. Ааԥынразы – адгьылқәаарыхра напы анадыркуаз, аԥхынразы – уи аизҳазыӷьара, ҭагалан азы – ҽаҩраҭагалара ахыркәшара иасимволны.Угәы иамыхәар залшом аҿар есааира рытрадициақәа иахьрызхьаԥшуа, рҭоурых аҟәыҵәақәа еизганы иҿыцны рыԥсы ахьырхарҵо, аиҳаракгьы уи ахәыҷқәа ианрыларааӡо. 2025 шықәсазтәи аҵыхәтәантәи аҵәҵәабжьы иазкыз аушьҭымҭацәа рықәгыларақәа рҿы даҽа блак ала ирҿыцны аԥсы ахаҵаны иаарԥшын абри зыӡбахә сымоу "Анхаҩцәа рыкәашара". Уи нарыгӡеит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа. Ари акәашара аҵаҩцәа ирзықәиргылеит Аҟәатәи аҳәынҭқарратә акультура ҵараиурҭа "Ахореографиа" аҟәша аушьҭымҭа, 2005–2012 шықәсқәа рзы Уасил Царгәыш ихьӡ зху Аԥсны Зҽаԥсазтәыз жәлар рашәаҳәареи рыкәашареи Аҳәынҭқарратә ансамбль артист Алхас Ломиа. Азыҟаҵаҩ илшеит ари акәашара аҵакы изирҵоз рызнагара, дара кәашаҩцәаны ишыҟамызгьы уи аарԥшра рылшеит. Саргьы сахьахәаԥшуаз иаасгәаланаршәеит фольклортә материалк ацәаҳәақәа, уи акәхеит ари анҵамҭа аԥҵара иашьагәыҭхазгьы.117 шықәса зхыҵуаз Ҭарқәықә Мажьагәа-иԥа Адлеиба абас дахцәажәеит аԥсуа кәашара: "Хәажәкыншьҭахь, ааԥын ԥымкрыда ианаақәлашоз, агәылацәа аӡӷабцәа џьара рҽааизыргон. Иԥшӡаны рҽеиларҳәон. Аҷкәынцәа ирымбартә рыҽӡаны ӡыхьк иазцон. Дасу еилаџьгәаны иркуп каканк-каканк иаҟароу ацәа. Аӡыхь иакәшан иаагылоит. Рнапқәа еибаркны ашәа аацәырыргоит, аӡыхь иакәшо икәашоит. Нас еибарыҩны аӡыхь инхықәыххылоит. Ацәа ахәашақәа амырҷҷаны аӡыхь инҭарыԥсоит. Нас акәашара иналагоит… Ҳарҭ арԥарцәагьы урҭ ҳрызкылԥшуеит. "Зхәаша хнаҵаз" (ацәа ихырыԥсалаз руак аӡы ианҩанагалак. – Е.Ҭ.) данаардырлак, дара рахь ҳаацәырҟьоит. Аҳәсахәыҷқәа еимбӷьыжәааны иҩуеит, аха аӡә лаҟара дмышьҭыкәа даанаҳкылоит. Нас егьырҭгьы хынҳәуеит, ашәаҳәара ҳалагоит, акәашарагьы ҳарҿыцуеит", – абас абри ажәабжьҳәаҩ еиҭеиҳәоз асахьа уаԥхьа иаацәырҵуеит ари акәашара уанахәаԥшуа.Ақәыргыламҭа ишунарбо ала, ааԥынтәи аҿиара, аизҳазыӷьара аазырԥшуа иазку "Анхаҩцәа рыкәашара" ауп ари. Иара аритмикагьы иаҵоу амузыкагьы ихиаала ҭынч ицоит, аԥсабара абжьы иацышьҭыҵуа. Ҳаамҭазы ас еиԥш ахәыҷтәы кәашара ақәыргылара ҳҭоурых ҳатрадициақәа рахь ҳхьазырԥшуа, ҳшьа-ҳда зырҿыхо акоуп.
https://sputnik-abkhazia.info/20230528/ashats-ilamgylo-auay-arkhaikat-azsha-zmou-asyua-kasharaak-ryshaa-iazkny--1046039418.html
https://sputnik-abkhazia.info/20220619/auapa-zshapy-yyz-dbylueit-asyua-kasharaak-rykhaa-1039686435.html
Sputnik Аҧсны
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2025
Есма Ҭодуаԥҳа
https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/102963/74/1029637432_634:0:1967:1333_100x100_80_0_0_6428449d26d913d4418a6902209f10ec.jpg
Есма Ҭодуаԥҳа
https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/102963/74/1029637432_634:0:1967:1333_100x100_80_0_0_6428449d26d913d4418a6902209f10ec.jpg
Ажәабжьқәа
ab_AB
Sputnik Аҧсны
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Аҧсны
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Есма Ҭодуаԥҳа
https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/102963/74/1029637432_634:0:1967:1333_100x100_80_0_0_6428449d26d913d4418a6902209f10ec.jpg
жәлар рдоуҳа, акультура, аԥсны
жәлар рдоуҳа, акультура, аԥсны
Аамҭақәа рҽырыԥсахуеит, аха атрадициақәа шыҟац иаанхоит, аамҭа аҽақәыршәаны ԥсахрақәак рыланагалозаргьы. Ушьа-уда иалоу ыӡшьа амаӡам, уи уара иуцит, уцәа иалоуп, ахала аҽунардыруеит ианаамҭоу. Избанзар уи уара уԥсҭазаара ахаҭоуп!
Жәлар рыкәашарақәа аԥызҵаз дара ажәлар рхаҭа роуп, урҭ иаадырԥшуагьы рыԥсҭазаара, рынхашьа-нҵышьа ауп, рмилаҭтә ҟазшьақәа. Зеиӷь аҭамкәа жәлар рынхашьа аазырԥшуа иреиуоуп "Анхаҩцәа рыкәашара". Иахьа шамахамзар, акәашаратә ансамбльқәа рҟынгьы уи имаҷны инарыгӡоит, "Ачара кәашарахь" ииасыз еиҳауп. Убри аан аџьа иазку акәашарақәа (ашәақәа реиԥш) зегь реиҳа ижәытәтәиқәоу рахь иԥхьаӡоуп.
"Анхаҩцәа рыкәашара" иаанарԥшуеит адгьылқәаарыхра атема. Иахьа издыруа маҷуп, аха ажәытәан уи амзартә циклқәа ирықәыршәаны инарыгӡон. Ааԥынразы – адгьылқәаарыхра напы анадыркуаз, аԥхынразы – уи аизҳазыӷьара, ҭагалан азы – ҽаҩраҭагалара ахыркәшара иасимволны.
Угәы иамыхәар залшом аҿар есааира рытрадициақәа иахьрызхьаԥшуа, рҭоурых аҟәыҵәақәа еизганы иҿыцны рыԥсы ахьырхарҵо, аиҳаракгьы уи ахәыҷқәа ианрыларааӡо.
2025 шықәсазтәи аҵыхәтәантәи аҵәҵәабжьы иазкыз аушьҭымҭацәа рықәгыларақәа рҿы даҽа блак ала ирҿыцны аԥсы ахаҵаны иаарԥшын абри зыӡбахә сымоу "Анхаҩцәа рыкәашара". Уи нарыгӡеит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа. Ари акәашара аҵаҩцәа ирзықәиргылеит Аҟәатәи аҳәынҭқарратә акультура ҵараиурҭа "Ахореографиа" аҟәша аушьҭымҭа, 2005–2012 шықәсқәа рзы Уасил Царгәыш ихьӡ зху Аԥсны Зҽаԥсазтәыз жәлар рашәаҳәареи рыкәашареи Аҳәынҭқарратә ансамбль артист Алхас Ломиа.
!["Анхаҩцәа рыкәашара" - инарыгӡоит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа - Sputnik Аҧсны](https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/07e9/05/18/1055051047_0:0:3072:2048_600x0_80_0_0_ea001663a5e85ffe3a73a63900a363a1.jpg ""Анхаҩцәа рыкәашара" - инарыгӡоит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа")
"Анхаҩцәа рыкәашара" - инарыгӡоит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа
!["Анхаҩцәа рыкәашара" - инарыгӡоит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа - Sputnik Аҧсны](https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/07e9/05/18/1055051014_0:0:3072:2048_600x0_80_0_0_ca4f4ebad67a6bffe5d8a5e90392b28e.jpg ""Анхаҩцәа рыкәашара" - инарыгӡоит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа")
"Анхаҩцәа рыкәашара" - инарыгӡоит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа
!["Анхаҩцәа рыкәашара" - инарыгӡоит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа - Sputnik Аҧсны](https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/07e9/05/18/1055050985_0:0:3072:2048_600x0_80_0_0_b6f14111fd4d29d08417931dc69f79b2.jpg ""Анхаҩцәа рыкәашара" - инарыгӡоит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа")
"Анхаҩцәа рыкәашара" - инарыгӡоит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа
"Анхаҩцәа рыкәашара" - инарыгӡоит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа
"Анхаҩцәа рыкәашара" - инарыгӡоит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа
"Анхаҩцәа рыкәашара" - инарыгӡоит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа
Азыҟаҵаҩ илшеит ари акәашара аҵакы изирҵоз рызнагара, дара кәашаҩцәаны ишыҟамызгьы уи аарԥшра рылшеит. Саргьы сахьахәаԥшуаз иаасгәаланаршәеит фольклортә материалк ацәаҳәақәа, уи акәхеит ари анҵамҭа аԥҵара иашьагәыҭхазгьы.
117 шықәса зхыҵуаз Ҭарқәықә Мажьагәа-иԥа Адлеиба абас дахцәажәеит аԥсуа кәашара:
"Хәажәкыншьҭахь, ааԥын ԥымкрыда ианаақәлашоз, агәылацәа аӡӷабцәа џьара рҽааизыргон. Иԥшӡаны рҽеиларҳәон. Аҷкәынцәа ирымбартә рыҽӡаны ӡыхьк иазцон. Дасу еилаџьгәаны иркуп каканк-каканк иаҟароу ацәа. Аӡыхь иакәшан иаагылоит. Рнапқәа еибаркны ашәа аацәырыргоит, аӡыхь иакәшо икәашоит. Нас еибарыҩны аӡыхь инхықәыххылоит. Ацәа ахәашақәа амырҷҷаны аӡыхь инҭарыԥсоит. Нас акәашара иналагоит… Ҳарҭ арԥарцәагьы урҭ ҳрызкылԥшуеит. "Зхәаша хнаҵаз" (ацәа ихырыԥсалаз руак аӡы ианҩанагалак. – Е.Ҭ.) данаардырлак, дара рахь ҳаацәырҟьоит. Аҳәсахәыҷқәа еимбӷьыжәааны иҩуеит, аха аӡә лаҟара дмышьҭыкәа даанаҳкылоит. Нас егьырҭгьы хынҳәуеит, ашәаҳәара ҳалагоит, акәашарагьы ҳарҿыцуеит", – абас абри ажәабжьҳәаҩ еиҭеиҳәоз асахьа уаԥхьа иаацәырҵуеит ари акәашара уанахәаԥшуа.
Ақәыргыламҭа ишунарбо ала, ааԥынтәи аҿиара, аизҳазыӷьара аазырԥшуа иазку "Анхаҩцәа рыкәашара" ауп ари. Иара аритмикагьы иаҵоу амузыкагьы ихиаала ҭынч ицоит, аԥсабара абжьы иацышьҭыҵуа. Ҳаамҭазы ас еиԥш ахәыҷтәы кәашара ақәыргылара ҳҭоурых ҳатрадициақәа рахь ҳхьазырԥшуа, ҳшьа-ҳда зырҿыхо акоуп.
!["Анхаҩцәа рыкәашара" - инарыгӡоит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа - Sputnik Аҧсны](https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/07e9/05/18/1055051047_0:160:3072:1888_600x0_80_0_0_26ee5669283561772f7520b10b95805b.jpg ""Анхаҩцәа рыкәашара" - инарыгӡоит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа")
!["Анхаҩцәа рыкәашара" - инарыгӡоит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа - Sputnik Аҧсны](https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/07e9/05/18/1055051014_0:160:3072:1888_600x0_80_0_0_a246bb0f44cdb9608f98e7bb21d77d27.jpg ""Анхаҩцәа рыкәашара" - инарыгӡоит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа")
!["Анхаҩцәа рыкәашара" - инарыгӡоит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа - Sputnik Аҧсны](https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/07e9/05/18/1055050985_0:160:3072:1888_600x0_80_0_0_3f0e091750de8ecb1f951d923f21881e.jpg ""Анхаҩцәа рыкәашара" - инарыгӡоит Б.У. Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи абжьаратә школ 4-тәи "А" акласс аҵаҩцәа")
