Sputnik амчыбжь: ахада игәаҭаратә ныҟәара, Гәдоуҭа аҽыуаа рпарад, Псковҟа аныҟәара
© Sputnik / Томас Тхайцук
Анапаҵаҩра
Аинформациатә маҵзура Sputnik Аԥсны абҵарамза 17 инаркны 23 рҟынӡа ареспубликаҿы имҩаԥысыз акыр зҵазкуа ахҭысқәа рзы есымчыбжьатәи ахҳәаа еиқәнаршәеит.
Аҳәынҭқарра ахада Бадра Гәынба Гагреи Гәдоуҭеи араионқәа рҿы агәаҭарақәа раан иҟаиҵаз анапынҵақәа, Аԥснытәи аделегациа Псковтәи аобласт ахь рнеира, иарбан еиқәшаҳаҭроу ирыбжьарҵаз, ареспублика раԥхьатәи ахада Владислав Арӡынба игәалашәара Гәдоуҭа ишымҩаԥысыз еилышәкаарц Sputnik аматериал шәаԥхьа.
Ахада игәаҭаратә ныҟәара
Аԥсны ахада Бадра Гәынба ииасыз амчыбжь азы Гагреи Гәдоуҭеи араионқәа рҿы агәаҭарақәа мҩаԥигеит.
Убас, Бадра Гәынба Гагра араион ареспубликатә мҩаду 12-тәи акилометр аҿы иԥхасҭоу ахәҭа аремонттә усурақәа шымҩаԥысуа гәеиҭеит.
Акапиталтә ргыларатә усбарҭа анапхгаҩы Демир Гамсаниа иажәақәа рыла, Аинвестициатә программа аҳәаақәа ирҭагӡаны 2020 шықәсазы 15 ҭыԥ рҟны аусура азгәаҭан. Уажәы урҭ рҟынтәи 14 рҿы аремонт хыркәшоуп, иаанхаз ахәҭа ашықәс нҵәаанӡа инагӡахоит.
Иара убас аҳәынҭқарра ахада Цандрыԥшьтәи ашкол ахь днеиит, уа закәандарала ахатәтәра зызуз ахыбра аҳәынҭқарра иазырхынҳәуахыбра аремонт шцо ибеит.
Аремонт аҭыԥантәи анапхгара ахарџьла имҩаԥысуеит. Бадра Гәынба иҳәеит апроцесс арццакразы аҳәынҭқарра араион афинанстә цхыраара шанаҭо. Иара убас, ахыбра ахәҭак ақыҭаҿы иазымхо хәыҷбаҳчаны иҟаҵазарц азы ажәалагала ҟаиҵеит атәыла ахада.
Гәдоуҭа араион аҿы ахада аҽа ҩ-школк дырҭаан ибеит. Ҟәланырхәа ақыҭан ашкол ахыб рыԥсахит. Аргылаҩцәа 1600 метр ԥшьыркца ахыб рыԥсахит. Шьониа зыжәлоу ақыҭа ауааԥсырагьы ацхыраара ҟарҵеит асахьаҭыхратә студиа аиҭашьақәыргылараҿгьы.
Аҳәынҭқарра ахада анапынҵа ҟаиҵеит ашкол аҿы аԥсуа бызшәа ауада аремонт азыруразы, иара убас, ақыҭа амҩа хада адгьылҳәазара иахҟьаны ишәарҭан иҟоу ахәҭа аремонт ҟарҵарц.
Абӷархықә ақыҭан ашкол аҿы 1900 метр ԥшьыркца ахыби 30 ԥенџьыр рыԥсахреи ашкол аҿаԥхьа хаҳәцәыла ачаԥареи азгәаҭоуп.
Гәынба адҵа ҟаиҵеит ацәаакыра иахҟьаны аԥақәа ахьцәырҵыз аклассқәа рремонт мҩаԥыргарц. Иара убас, атәыла ахада иҳәеит иааиуа амчыбжь азы ашкол автобус ҿыц шаиуа.
Адомино азы жәларбжьаратәи афедераци Аԥсны
Атәыла ахада Бадра Гәынба дырԥылеит адомино азы жәларбжьаратәи афедерациақәа рнаԥхгаҩцәа Мануел Окендои, Ефраин Веласкеси, Хуакин Мартинеси, Борис Борзови.
Дара ареспубликахь иааит Аԥсны адомино Афедерациа раԥхьатәи ахада Артур Габуниа игәалашәара иазку Иаарту Жәларбжьаратәи аицлабра иалахәхаразы.
"Ҳара ҳазгәдууп 2011 шықәсазы Аԥсны адомино азы Адунеи ачемпионат ахьымҩаԥысыз. Ари ҳара ҳзы акыр зҵазкуа хҭысуп, ҳаиԥылара схы иархәаны исҳәар сҭахуп, 2027 шықәсазы ҩаԥхьа адомино азы Адунеизегьтәи ачемпионат амҩаԥгара ҳшазхиоу", — ҳәа иҳәеит аҳәынҭқарра ахада.
Жәларбжьаратәи адомино Афедерациа апрезидент Мануел Окендо иазгәеиҭеит, 2011 шықәсазы Адунеи ачемпионат анымҩаԥысыз аахыс, 14 шықәса рыла Аԥсны аҽшаԥсахыз.
Аԥсны раԥхьатәи ахада игәалашәаразы
Владислав Арӡынба диижьҭеи 80 шықәса аҵра инамаданы, абҵара 20 рзы Гәдоуҭа имҩаԥысит аҽыуаа рпарад.
Арӡынба имҩаду инаркны 1992-1993 шықәсқәа рзы Аԥсны ахьчараҿы иҭахаз рбаҟа аҟынӡа абираҟқәа кны аҽыбӷаҟазацәа ааит. Уаҟа иҭахаз минуҭктәи ҿымҭрала иргәаларшәаны ашәҭқәа шьҭарҵеит.
Аусмҩаԥгатә иалахәын араион анаԥхгара, иҭахаз аибашьцәа ранацәа, Аԥсны жәлар Рџьынџьтәылатә еибашьра аветеранцәа, ауаажәларра.
Иара убри аҽны Гәдоуҭа Владислав Арӡынба диижьҭеи 80 шықәса аҵра иазкны аныҳәатә концерт мҩаԥысит.
Ахәаԥшцәа рҿаԥхьа иқәгылеит ашәаҳәаратәи акәашаратәи коллективқәа "Риҵа", "Аԥсны-67", "Адац", аԥсуа естрада артистцәа. Асценаҿ иқәгылеит ахәыҷбаҳчақәа рҟынтәи ахәыҷқәеи ашколхәыҷқәеи. Икәашеит, ишәаҳәеит, ажәеинраалақәа ирыԥхьеит.
Псковтәи аобласт аус ацура
Аԥыза-министр Владимир Делба напхгара зиҭо Аԥснытәи аделегациа Псковтәи аобласт аҿы имҩаԥысуаз афорум "Иаҳгәалашәоит" иалахәын.
Аԥсны ахада Бадра Гәынба ихьӡала инашьҭыз адныҳәаларатә шәҟәы даԥхьеит Владимир Делба.
"Афорум аҵакы арегионалтә мҽхакы аҳәаақәа рынҭыҵ иҟоуп. Уи еицырзеиԥшу аҭоурыхи аиааиреи еидыркыло ажәларқәа рыбжьара адоуҳатәи акультуратәи еимадарақәа рырӷәӷәара иацхраауеит", — азгәаҭоуп атекст аҿы.
Псков рыҟазаара иалагӡаны Аԥсны аиҳабыра Аԥсни Псковтәи аобласти русеицуразы аиқәшаҳаҭра рнапы аҵарҩит.
Адокумент аҿы иарбоуп аекономика, акультура, асоциалтә хырхарҭақәа. Ведерников иҳәеит иара хымз раԥхьа Аԥсны дшыҟаз, иазгәеиҭеит уи аахыс еицырзеиԥшу апроектқәа шынагӡоу, ҷыдала аҿар ирызку.
АдәАР аҳәамҭа
Европа Ахеилак амаӡаныҟәгаҩ Хада иҟаиҵаз 32-тәи аиҿцәажәаратә ҳасабырба, "Қырҭтәыла аиҿагылара", лаҵарамза 18 азы Европа Ахеилак Аминистрцәа реилак аминистрцәа рхаҭыԥуаа реилатәараҿы ахәаԥшра мҩаԥган.
Аԥсны адәныҟатәи аусқәа рминистрра ари аҳәамҭа аҭак ҟанаҵеит. Адәныҟатәи аусқәа рминистр ихаҭыԥуаҩ Одиссеи Бигәаа иазгәеиҭеит, Қырҭтәыла иааиԥмырҟьаӡакәа аурысфобиатәи аԥсуаа рҿагыларатәи мшхәаԥштә аҿиаразы жәларбжьаратәи аплатформақәа рхархәара аҽазышәарақәа шыҟанаҵо.
Уи инаҵшьны иазгәеиҭеит, ареспублика асуверентә ҳәынҭқарраны ишыҟоу, жәларбжьаратәи апартниорцәеи дареи адиалоги аусеицуреи рзы иаарту, Урыстәылеи иареи ирыбжьоу астратегиатә еиҩызара уи аҭышәынтәалареи аҿиареи шьақәнаргылоит ҳәа.
Қырҭтәыла анапхгара Аԥсны иазкны иҟанаҵо "аиҩызаратә" ҳәамҭақәа реиҳарак адекларативтә ҟазшьа рымоуп ҳәа аҳәамҭа ҟаиҵеит адәныҟатәи аусқәа рминистр ихаҭыԥуаҩ Одиссеи Бигәаа АТ аинтервиу аҭо.
Иара иазгәеиҭеит Аахыҵ Уаԥстәыла аамҭалатәи анапхгара аԥыхразы ирыдыркылаз аӡбара атәыла аҩнуҵҟатәи аполитикатә еибарххара ӷәӷәа шаанарԥшуа.
Бигәаа инаҵшьны иҳәеит Аҟәеи Цхьынвали рҟны азакәантә мчрақәа рыԥсахразы Қарҭ "иаланагалаз" ақырҭуа структурақәа закәантәым ҳәа Аԥсны аԥхьанатә ишаԥхьаӡоз.
Аҟәа акино афестиваль
Жәларбжьаратәи адокументалтә кино афестиваль "RТ.Док: Ҳфырхацәа раамҭа" официалла Аԥсны имҩаԥысит.
Аԥсны адәныҟатәи аусқәа рминистр Олег Барцыц афестиваль аартраан еизаз рҿаԥхьа данықәгылоз иазгәеиҭеит, ари иуадаҩу аамҭазы — Аԥсны ажәала мацара акәымкәа, усла Урыстәыла ишадгыло.
Барцыц иргәалаиршәеит ареспублика ауааԥсыра аӡәырҩы аибашьраҿы ишҭахахьо, аԥсуа ҳақьымцәеи ажурналистцәеи акыр шықәса афронт иахьаԥну аус шыруаз, атәыла Донбасс агуманитартә цхыраара шанаҭоз.
Афестиваль еиҿкаан Аԥсны Адәныҟатәи аусқәа рминистрреи Урыстәыла Асоциалтә программақәа рыдгыларазы афедерациа амилаҭтә фонди рыцхыраарала.
Алахәылацәа АОҶ аибашьцәа, Аԥсны иалҵызгьы налаҵаны, ирызкыз акинофильмқәа дырбан, имҩаԥган апленартә дискуссиақәа.
Ангиограф аҿы раԥхьатәи аоперациа
Аԥсни Урыстәылеи рҳақьымцәа ангиограф ахархәарала Ареспубликатә хәшәтәырҭаҿы раԥхьатәи аԥҟара мҩаԥыргеит.
Аԥҟара шымҩаԥысуаз иацклаԥшуан атәыла ахада Бадра Гәынба, агәабзиарахьчара аминистр Едуард Быҭәба, аҳақьым хада Ерик Ҳаҭхәа.
Аԥсны ахада Бадра Гәынба иазгәеиҭеит, ангиограф ахархәарала аԥҟарақәа рымҩаԥгара шәҩыла ауаа рыԥсҭазаарақәа шеиқәнархо.
"Ҳара акыр ҵуеит Аԥсны ас еиԥш аҭагылазаашьақәа раԥҵара ҳазԥшызижьҭеи, ирццакны ахәшәтәразы аӡбарақәа рыдкыларазы. Агәра ганы сыҟоуп, уи шәҩыла ҳџьынџьуаа рыԥсҭазаарақәа шеиқәнархо. Ари даара акыр зҵазкуа усуп", — иҳәеит Гәынба.
Урыстәыла агәабзиарахьчара аминистрра ишаанацҳаз ала урыстәылатәи аҳақьымцәа Аԥсны аҽа хә-ԥҟарак ҟарҵараны иҟоуп ангеоргаф аҿы.
"Алахьынҵақәа еиуеиԥшым – Аиааира акоуп"
Апатриоттә форум "Алахьынҵақәа еиуеиԥшым –Аиааира акоуп" Аҟәа Аибашьратә фырхаҵара амузеи аҿы иалагеит.
Амилаҭқәа русқәа рзы афедералтә маҵзура ахаҭарнак Сергеи Разживин иазгәеиҭеит Аԥсни Урыстәылеи акыр зҵазкуа еицырзеиԥшу адоуҳатәи аҭоурыхтәи мазарақәа ишеидыркыло. Абри ауп аусмҩаԥгатә атемагьы зызку.
Урыстәыла ажәларқәа рыҩны анапхгаҩы Анна Полежаева еиҭалҳәеит аиҿкаара аԥсуа ҿар рыпроектқәа адгылара шалшо. Иарбанзаалак ақәҿиара змоу агәҭакы ма аԥшьгамҭақәазы ихадоу ҵакыс иамоу адоуҳауп.
Жәлар рдипломатиа Урыстәылатәи Ацентр ААУ аҿы
Аԥснытәи Аҳәынҭқарратә университет аҿы жәлар рдипломатиа Урыстәылатәи Ацентр афилиал аатит.
"Аԥсны Урыстәылазы иашьаратә тәылоуп, даара акыр зҵазкуа тәылоуп. Ҳара аҭоурых ҳаиднаҳәалоит, атәылақәа рыҩба рҭоурых аҿы еицымҩаԥысуаз ахҭысқәа рацәоуп", — ҳәа азгәалҭеит Ацентр анагӡаратә директор Наталиа Красовскаиа.
Лара иацылҵеит аҩҳәынҭқаррак рыбжьара иӷәӷәоу акультуратәи аҵаратәи еимадара шьақәгылоуп, иҟоу урҭ аиныррақәа рырҿиара хымԥадатәиуп ҳәа.
Красовскаиа ишылҳәаз ала Ацентр раԥхьа иргыланы я, Центр народной дипломатии арҵара аусхк анапы алакуп, 9 ҳәынҭқаррак рҿы аус ауеит, урҭ атәылақәа рҿы аҵакы змоу ахырхарҭақәа ирылахәуп.
Ацентр ААУи Новосибирсктәи аҳәынҭқарратә техуниверситети рыбжьара аицпрограмма аусура иаланаргахьеит.
Аԥсуаҭҵааратә институт аремонт
Дырмит Гәлиа ихьӡ зху Аԥсуаҭҵааратә институт аиҭашьақәыргыларатә усурақәа ирылагеит ииасыз амчыбжь азы.
Аҳәынҭқарра Ахада Бадра Гәынба уаанӡа адҵа ҟаиҵахьан акыр шықәса зхыҵуа аҭҵаарадырратә усбарҭа шьаҭанкыла ашьақәыргыларазы.
"Аҳәынҭқарра ахада хаҭала даҭааны ибеит, зегь реиҳа иуадаҩыз аҭыԥқәа рырҿыцразы адҵа ҟаиҵеит. Уажәшьҭа ҳгәы рҭынчны аҳауа архьшәашәагақәеи, акомпиутерқәеи, арԥхагақәеи аҿаҳкыр ҳалшоит. Даара иҭабуп ҳәа иаҳҳәоит", — ҳәа иҳәеит аинститут аиҳабы Арда Ашәба.
Ирбаандаҩуп
Аҟәа иҟалаз ахысрақәа ирылахәын ҳәа агәызҩара ззыҟоу Асҭамыр Шьынқәбеи Шараҭ Џьыкырбеи ырбаандаҩуп аҳҭнықалақь аӡбарҭа аӡбрала ҳәа Sputnik иазеиҭеиҳәеит Аҟәа апрокурор Алхас Агәмаа.
Абҵарамза 11 рзы Аҟәа Гәыматәи амҩаҿы иҟалаз ахысраан хәҩык ахәрақәа роуит, ԥыҭрак ашьҭахь урҭ руаӡәк ахәшәтәырҭаҿы иԥсҭазаара далҵит.
"Ажәақәеи анбанқәеи рырхәмарра"
Аҟәа ақалақь аҿы аԥсуа бызшәа аҵаразы раԥхьаӡатәи ахәмарратә цҵа аӡыргара мҩаԥысит.
Автор, аиқәыршәаҩ - Давид Коиава. Иара аспециалистцәа — асахьаҭыхыҩцәа, аниматорцәа, амузыкантцәа еизигеит, нас апроект неигӡеит.
Ацҵаҿы жә-хәмарра маҷк ыҟоуп: "Анбан еизга", "Ажәа еизга", "Ашәра" уҳәа убас иҵегьы. Ахәмаррақәа зегьы ахәыҷқәа ацәажәареи, агәынкылареи, ахаҿаагареи рырҿиараҿы ирыцхраауеит.
Апроект анагӡара мҩаԥысит аилахәыра А-Мобаил ацхыраарала. А-Мобаил ахаҭарнак Асҭанда Ҷкадуаԥҳа лажәақәа рыла, ҳаамҭазтәи ацифратә технологиақәа рхархәарала аԥсуа бызшәа аиқәырхареи аларҵәареи апроект иахықәкы хаданы иҟоуп.
