https://sputnik-abkhazia.info/20210801/-kyltsa-Bat-ikhy-Kalia-ayay-inkho-asuaa-rourykh--1032952132.html

Ҩ-кылца, Бат-ихәы: Калиақ ақыҭаҿы инхо аԥсуаа рҭоурых

Ҩ-кылца, Бат-ихәы: Калиақ ақыҭаҿы инхо аԥсуаа рҭоурых

Sputnik Аҧсны

Ҭырқәтәылатәи ақыҭа Калиақ аҿы аԥсуа жәлақәас иҟоуи, урҭ уахь ишнанагази, иара еиҿызкаази ртәы шәаԥхьарц ишәыдаагалоит Sputnik архив аҟнытә Нонна Ҭхәазԥҳа... 01.08.2021, Sputnik Аҧсны

2021-08-01T18:42+0300

2021-08-01T18:42+0300

2021-08-01T20:15+0300

аԥсны

ажәабжьқәа

арепатриациа

https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/101939/65/1019396584_0:36:1024:615_1920x0_80_0_0_025eecc49a90705ede579ab6fb93af45.jpg

Аҭоурыхтә ӡеибафара иахҟьаны ихырҵәаны Ҭырқәтәылаҟа идәықәҵаз аԥсуаа ахьынхо ақыҭақәа иреиуоуп ақалақь хәыҷы Ҳендеқь иаҵанакуа Калиақ ақыҭа. Иахьа Калиақ ақыҭаҿы инхо аԥсуаа хҵәаны раԥхьа уа ианықәнагалаз дара нхеит Орманқьиои ҳәа иахьашьҭоу аҭыԥ аҿы, аха уа ашыӡ бааԥс рылаланы иқәнаго иалагеит.Убри аҟынтә дара ииасит Калиақҟа. Раԥхьа араҟа иааиз аԥсуаа ахьынхаз Алимас ихәы ҳәа иахьашьҭоу аҭыԥ аҿоуп. Анаҩс дара ирҿыҵны шьоукы ақыҭа Ҭагәаареқь ҳәа изышьҭоу еиҿыркааит. Ари ақыҭа еиҿызкааз драԥхьагылан Аӡагәа-иԥа зыжәлаз Маршьанаа рабиԥара иаҵанакуаз ауаҩы. Раԥхьа аԥсуаа ара ианаанага ашьҭахь Кыџьаа цеит Зиумбылы, Агәымбақәа ԥыҭҩык Ҳарманҭеԥе ақыҭахь ицеит Каилақ иаанхеит Бираа.Бираа рхәы ҳәагь ақыҭаҿы аҳабла ахьӡ амоуп. Бираа Аӡынаа рыжәла иабшьҭроуп. Бир-иԥацәа ирыцынхоит: Шаҭаа, Ҷанаа (Уанагәаа), Ашаа, Ҭагцар ихәы ҳәа иахьашьтоу инхоит Ҭараа, Аншбақәа, Шаҭаа, Уасҵаа. Ауасҵаа аубых аԥсуаа ҳәа ирышьҭоуп. Ауасҵааи Ҭхәазааи абык ихылҵыз абиԥарақәоуп. Калиақ иҟоуп Азахә ихәы ҳәа иахьашьҭоу аҭыԥгьы. Абри аҭыԥ аҿоуп Уасҵаа еиҳа иахьырацәаз, аха иахьала иқәҵны ицахьеит, уа инхаз дмаҷуп.Азахә ихәы ҳәа ахьӡ захырҵазгьы дара Уасҵаа уа иахьеиланхоз азоуп. Уасҵаа рыдагь уаҟа инхоит: Урыс-иԥацәа, Албаҭаа, Хабыуаа.Калиақ ақыҭаҿы иҟоуп аҳабла Ҩ-кылца – уаҟа инхоит Агәымаақәа, Куџаа, Шаҭ-иԥацәа, Кауаиаа, Мшәыдаа, Қымҷаа, Ҳаџьбиаа, Гәасаа (Агәасба), Барҟанаа, Гечаа.Бат-ихәы ҳәа иахьашьҭоу инхоит Папаа, Џьгьриаа – Ешаа рабиԥара иаҵанакуеит, Гьалдымаа, Гәуасаа (Агәасба), Барҟанаа, Гечаа  Џьгьераа – Ешаа рабиԥара иаҵанакуеит, Гьалдымаа Гәуасаа (Агәасба), Мшәыдаа, Ламырцәаа, Ахаа, Хәымсацәаа.Иааидкыланы иуҳәозар ақыҭа абас ишоит: Азахә рхәы, Алмас ихәы, Ацшьаа рхәы, Бираа рхәы, Папаа рхәы, Ҭаҭараа рхәы, Урыс-иԥацәа рхәы ҳәа.Калиақ ақыҭаҿы инхо аԥсуаа рыбжаҩык раԥхьа уахь ианықәнагалаз Адаԥазар азааигәара Кандра ахьахьӡу иӡхыҵит, шьоукы Ван ахьырҳәо иӡхыҵит. Шьапыла мацара ауп Калиақ ақыҭа аҟынӡа ишцаз. Ирҳәоит ирацәаҩуп амҩаҿы амшын ихыԥсылазгьы ҳәа. Арахь раара зыхҟьаз ҳәа аиҳабацәа ирҳәо, аурыс ҭаха римҭо ианалогоуп, аибашьраҿ иҭахаз ҭахеит, иаанхаз зшьапы инанагоз зегьы ықәымҵыр ада ԥсыхәа рмоуит ҳәа ауп ирҳәо.Калиақ инхо Аншба Неџьмеҭҭин Аԥсны Ԥсҳәы Ахчыԥсы ҳақәҵит иҳәоит. Аԥснынтәи уахь иагаз Неџьмеҭҭин иабду иаб иоуп – уи Тытышь ихьӡын. Тытышь иԥа Муса ихьӡын, Муса иԥа Фаиқ ихьӡын.Фаиқ Неџьмеҭҭин иаб иакәын. Аха Неџьмеҭҭин игәалашәоит Ҭырқәтәыла инанагаз иабду иаб Тытышь иабдугьы иабгьы рыхьӡқәа.Тытышь иаб Қәабзаи ихьӡын. Қәабзаи иаб Патырзач ихьӡын. Қәыбзачи Патырзачи Аԥсны ижуп.Калиақ ақыҭаҿ инхо ауаа рыҩныҵҟа макьана иуԥылоит Аԥснынтәи уахь инеиз аҭаҳмадацәа ԥыҭҩык рыхьыӡқәа згәалашәо. Аԥснынтәи Калиақ ақыҭаҿы инанагаз рҟынтәи рыхьӡ рҳәоит Мшәыды-иԥа Азиз, Шаҭ-иԥа Уамар, Аӡагәа-иԥа Кадыр, Хымсаҵә Али. Ирҳәоит ақыҭа Калиак еиҿызкааз убри Хәымсаҵә Али иоуп ҳәа. Калиақ ақыҭаҿы инхаз ажәлақәа рахьтә аамсҭа жәлақәаны иԥхьаӡоуп Кәыџаа, Кәаӡаа (Шаҭ-иԥацәа), Мшәыдаа.Араҟа имаҷымкәа иҟоуп Аԥсны иаанымхаз ажәлақәа. Уи зыхҟьаз дара иахьатәи Аԥсны аҳәаа анҭыҵ Мзымҭа аӡиас аиҩхаақәа рахь иахьынхоз ауп.

https://sputnik-abkhazia.info/20160525/1018425199.html

https://sputnik-abkhazia.info/20160627/1018843754.html

https://sputnik-abkhazia.info/20160827/1019396500.html

2021

Ажәабжьқәа

ab_AB

аԥсны, ажәабжьқәа, арепатриациа