https://sputnik-abkhazia.info/20211010/Amsh-atsgakhara-aanaznakua-asaat-ryla-iaarshu-zhlar-razgaaraa-1033365348.html
"Амш ацәгьахара аҽаназнакуа...": аԥсаатә рыла иаарԥшу жәлар разгәаҭарақәа
"Амш ацәгьахара аҽаназнакуа...": аԥсаатә рыла иаарԥшу жәлар разгәаҭарақәа
Sputnik Аҧсны
Аԥсаатә рыла иаарԥшу аԥсуа жәлар разгәаҭарақәа ртәы дазааҭгылоит Нарҭдырреи адәынтәи афольклорҭҵаареи рцентр аҭҵаарадырратә усзуҩ Есма Ҭодуаԥҳа. 10.10.2021, Sputnik Аҧсны
2021-10-10T18:03+0300
2021-10-10T18:03+0300
2021-10-15T22:33+0300
аԥсны
жәлар рдоуҳа
https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/102937/83/1029378310_0:896:2049:2048_1920x0_80_0_0_c92eca26be28e6837035ce35e09635a9.jpg
Аԥсуа бызшәа ажәар акырӡа иҭбаауп еиуеиԥшым аџьатә усура аазырԥшуа, абзазара, анхара-анҵыра, аԥстәы, аԥсаатә азырбо ажәақәа рыла. Аԥсуаа абнатә ԥстәқәа реиԥш, абнатә ԥсаатәқәагьы иреишәарыцоит. Аха араҟагьы ирықәныҟәоит ахатәы ԥҟарақәа, иаазықәшәалак ршьуам.Абызшәадырҩы Ева Ҭаниа аԥсаа азырбо алексика иазку лусумҭаҿы иазгәалҭоит: "Ауаатәыҩса рҟазшьа аԥсаа рҟазшьақәа ирыдырҳәалоит, иҟоуп иҵоуроу: ача даҩызоуп, дыҟәрышӡа дыҟоуп рҳәоит злеишәа бзиоу, зышәагаа дуцәам, иҭынчу ирызкны; аҟармаҵыс абжьы ихоуп рҳәоит зашәаҳәабжь хаау, даҟәымҵында ҳәа уззыӡырҩуа; ашьха каԥкаԥ абжьы лхоуп; ажәҵыс еиԥш дҷырҷыруеит…" уҳәа реиԥш иҟоу аҟазшьақәа азырбо ажәақәа рацәоуп аԥсуа бызшәаҿы.Ари инаҷыдангьы аԥсаа рхымҩаԥгашьа, рашәаҳәашьа, ианцәырҵуеи иахьцәырҵуеи аҭыԥқәа рыцклаԥшрала ажәлар идырҿиеит еиуеиԥшым азгәаҭарақәа. Урҭ азгәаҭарақәа аԥсабара ахаҭа аҽеиҭанакра, амш зеиԥшрахо иахьадҳәало адагьы, ауаҩы изы ацәгьа, ма абзиа иадырганы иҟоуп.Иаҳҳәап, убас иҟоу иреиуоуп: ажәҵарақәа рыҭра аҩны абарҵаҿы иҟарҵар, ажәабжь бзиақәа ирызҳәоуп, абзиара иадыргоуп ҳәа аԥхьаӡара, уи аҭра арбгара ҵасым ҳәа иԥхьаӡоуп. Ари иаҿагылоу дыргоуп, иаҳҳәозар, аԥсуа жәлар разгәаҭара, аҩны уандәылҵуа какалк мкыкәа удәылҵыр ҟалаӡом ҳәа, избанзар аԥсаа уаҟаҭәар ҟалоит (иаҳҳәап: акәыкәу, амлаӷәыр). Ауаҩы изы иҽеим ҳәа иԥхьаӡоуп акьут, атыҩарҩар аҩны ааигәара ианҿырҭуа.Ара иааҳгоит аԥсаа ирыдҳәалоу аԥсуа жәлар разгәаҭарақәа аԥсуа жәлар рҿаԥыц ҳәамҭақәа рҟынтәи:
https://sputnik-abkhazia.info/20210108/Akha-ratsany-ialar-ays-asha-aashalagy-ma-asuaa-asy-anaua-zlardyrua-1031560923.html
Sputnik Аҧсны
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2021
Есма Ҭодуаԥҳа
https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/102963/74/1029637432_634:0:1967:1333_100x100_80_0_0_6428449d26d913d4418a6902209f10ec.jpg
Есма Ҭодуаԥҳа
https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/102963/74/1029637432_634:0:1967:1333_100x100_80_0_0_6428449d26d913d4418a6902209f10ec.jpg
Ажәабжьқәа
ab_AB
Sputnik Аҧсны
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Sputnik Аҧсны
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Есма Ҭодуаԥҳа
https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/102963/74/1029637432_634:0:1967:1333_100x100_80_0_0_6428449d26d913d4418a6902209f10ec.jpg
аԥсны, жәлар рдоуҳа
"Амш ацәгьахара аҽаназнакуа...": аԥсаатә рыла иаарԥшу жәлар разгәаҭарақәа
18:03 10.10.2021 (ирҿыцуп: 22:33 15.10.2021) Есма Ҭодуаԥҳа
НААР аҭҵаарадырратә усзуҩ
Аԥсаатә рыла иаарԥшу аԥсуа жәлар разгәаҭарақәа ртәы дазааҭгылоит Нарҭдырреи адәынтәи афольклорҭҵаареи рцентр аҭҵаарадырратә усзуҩ Есма Ҭодуаԥҳа.
Аԥсуа бызшәа ажәар акырӡа иҭбаауп еиуеиԥшым аџьатә усура аазырԥшуа, абзазара, анхара-анҵыра, аԥстәы, аԥсаатә азырбо ажәақәа рыла. Аԥсуаа абнатә ԥстәқәа реиԥш, абнатә ԥсаатәқәагьы иреишәарыцоит. Аха араҟагьы ирықәныҟәоит ахатәы ԥҟарақәа, иаазықәшәалак ршьуам.
Абызшәадырҩы Ева Ҭаниа аԥсаа азырбо алексика иазку лусумҭаҿы иазгәалҭоит: "Ауаатәыҩса рҟазшьа аԥсаа рҟазшьақәа ирыдырҳәалоит, иҟоуп иҵоуроу: ача даҩызоуп, дыҟәрышӡа дыҟоуп рҳәоит злеишәа бзиоу, зышәагаа дуцәам, иҭынчу ирызкны; аҟармаҵыс абжьы ихоуп рҳәоит зашәаҳәабжь хаау, даҟәымҵында ҳәа уззыӡырҩуа; ашьха каԥкаԥ абжьы лхоуп; ажәҵыс еиԥш дҷырҷыруеит…" уҳәа реиԥш иҟоу аҟазшьақәа азырбо ажәақәа рацәоуп аԥсуа бызшәаҿы.
Ари инаҷыдангьы аԥсаа рхымҩаԥгашьа, рашәаҳәашьа, ианцәырҵуеи иахьцәырҵуеи аҭыԥқәа рыцклаԥшрала ажәлар идырҿиеит еиуеиԥшым азгәаҭарақәа. Урҭ азгәаҭарақәа аԥсабара ахаҭа аҽеиҭанакра, амш зеиԥшрахо иахьадҳәало адагьы, ауаҩы изы ацәгьа, ма абзиа иадырганы иҟоуп.
Иаҳҳәап, убас иҟоу иреиуоуп: ажәҵарақәа рыҭра аҩны абарҵаҿы иҟарҵар, ажәабжь бзиақәа ирызҳәоуп, абзиара иадыргоуп ҳәа аԥхьаӡара, уи аҭра арбгара ҵасым ҳәа иԥхьаӡоуп. Ари иаҿагылоу дыргоуп, иаҳҳәозар, аԥсуа жәлар разгәаҭара, аҩны уандәылҵуа какалк мкыкәа удәылҵыр ҟалаӡом ҳәа, избанзар аԥсаа уаҟаҭәар ҟалоит (иаҳҳәап: акәыкәу, амлаӷәыр). Ауаҩы изы иҽеим ҳәа иԥхьаӡоуп акьут, атыҩарҩар аҩны ааигәара ианҿырҭуа.
Ара иааҳгоит аԥсаа ирыдҳәалоу аԥсуа жәлар разгәаҭарақәа аԥсуа жәлар рҿаԥыц ҳәамҭақәа рҟынтәи:
- Ажәҵарақәа лаҟәны иԥыруазар, амшцәгьа иазҳәоуп.
- Аҵыс аҩны иҩнаԥрыр, ажәабжь бзиа уанаҳәоит.
- Аҵарақәа гәыԥ-гәыԥла рҽеидкыланы итәозар, аӡын бааԥс иазҳәоуп.
- Аҟәраанқәа аҵлаҿ рыбжьы гозар, ақәа иатәуп, иныҟәо адгьыл иқәзар, аԥхарра иадыргоуп.
- Ардәынақәа заа аҵаа иахҟьаны ианԥсылаха, аӡын асы рацәаны иауеит.
- Аԥсаа (ахьажь, ацаблыкь, ардәына) ацәҟьа ианаҿало, асы ауеит, аӡынра бааԥсхоит.
- Агәагәшьқәа хәмаруазар, амш цәгьахоит.
- Акәытқәа рхәы иалаԥшуазар, амш еилгоит.
- Адырганҵыхәа зшьыз ирахә аԥхасҭа роуеит.
- Аԥарԥалыкь рацәаны ианеицԥыруа аибашьра иатәуп.
- Адырганҵыхәа амӡырха иқәтәозар, арахә рзы ибзиоуп.
