https://sputnik-abkhazia.info/20231203/zab-dkhaarchu-zya-dashu-asua-tsufaraak-irykhaany-1049230426.html
"Заб дхьаԥарчу, зыԥҳа дҷаԥшьу": аԥсуа цуфарақәак ирыхҳәааны
"Заб дхьаԥарчу, зыԥҳа дҷаԥшьу": аԥсуа цуфарақәак ирыхҳәааны
Sputnik Аҧсны
Ацуфарақәа ирызку аматериал ҳадылгалоит Аԥсуаҭҵааратә институт афольклортә лабораториа аусзуҩ Сусанна Ҭаниаԥҳа. 03.12.2023, Sputnik Аҧсны
2023-12-03T09:09+0300
2023-12-03T09:09+0300
2023-12-03T09:09+0300
аԥсны
жәлар рдоуҳа
https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/07e6/0a/1d/1042317578_0:104:2000:1229_1920x0_80_0_0_dfc68743550b1a1cb4bf1b3002c50b7a.jpg
Ҳаамҭазы ацуфарақәа ахәыҷқәа рырлахҿыхра, рырхәыцразы хархәара змоу фольклортә жанруп, аха ажәытәан уи адуцәа рыхшыҩҵарра, ргәеилыххара, рҟәышра алаԥыршәон.Дхәыҷы аахыс иибахьаз, иаҳахьаз, ихаҭа дызлахәыз, ихыҭхәыцаам аԥсҭазаара ицәырнагаз аҭагылазаашьақәа ргәалашәарала ишьақәгылоу Мушьни Миқаиа ироман "Ашацәа ртәарҭа" аҟны автор иҩуеит: "Аҭаацәа анааилатәоз, абжьааԥны еиԥш, ҳаиашьара ҭыԥҳа-лԥа дагымкәа зегьы еизеит. Зегьы ирдыруан уаха ацуфара ишаҵхыз. Уаха алакә рҳәозар уаҵәуха ацу рфон. Уаҵәуха ацуфара иаҵхзар, уаҵәашьҭахь ауха ажәабжьқәа иртәын. Абас еиҩыргон, нҵәара зықәӡамыз ажәлар рҿаԥыц хәамҭақәа реиҭаҳәара."Хьыӡла ацуфарақәаАцуфарақәа рҿы ахьӡ мҳәакәа, иамоу ҟазшьа ҷыдақәак рыла аҭак уаҩы идырыртә асахьа ҭырхуеит. Дара инарылукаар алшоит ахьыӡқәа ирыдҳәалоу ацуфарақәа. Иаҳҳәозар:Ауаҩы иҿырԥшу ацуфарақәаАцуфара ауаҩы дахәаԥшыр алшоит ирмаӡаны иҳәоу метафорак аҳасабала, иара иаҵоу амаӡа аҵухроуп, иудырроуп. Ацуфарақәа рыбжеиҳан ауаҩы иҿырԥшрала ишьақәгылоуп. Иаагозар:∕Астатиа ашьақәыргылараҿы хархәара азун афольклорҭҵааҩы, академик Валентин Кәаӷәаниа ишәҟәы "Аԥсуа фольклор".∕
https://sputnik-abkhazia.info/20200620/Irkhytsgou-ikhshyyshagou-asua-zhlar-rtsufaraak-iryzkny-1030350471.html
https://sputnik-abkhazia.info/20200229/Atsu-feit-atsu-feit-akhara-akha-aaargeit-asua-tsufaraa-raki-rkharkhashei-1029512274.html
https://sputnik-abkhazia.info/20211114/tsu-feit--asua-asa-znyshua-azhaaei-atsufaraei-1036331765.html
Sputnik Аҧсны
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2023
Сусанна Ҭаниаԥҳа
https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/07e5/04/09/1032182915_625:0:2361:1736_100x100_80_0_0_20fdbae083b5d4c73ddeaa0f8d48a43b.jpg
Сусанна Ҭаниаԥҳа
https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/07e5/04/09/1032182915_625:0:2361:1736_100x100_80_0_0_20fdbae083b5d4c73ddeaa0f8d48a43b.jpg
Ажәабжьқәа
ab_AB
Sputnik Аҧсны
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Аҧсны
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Сусанна Ҭаниаԥҳа
https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/07e5/04/09/1032182915_625:0:2361:1736_100x100_80_0_0_20fdbae083b5d4c73ddeaa0f8d48a43b.jpg
жәлар рдоуҳа
"Заб дхьаԥарчу, зыԥҳа дҷаԥшьу": аԥсуа цуфарақәак ирыхҳәааны
Сусанна Ҭаниаԥҳа
Аԥсуаҭҵааратә институт афольклортә лабораториа аусзуҩ
Ацуфарақәа ирызку аматериал ҳадылгалоит Аԥсуаҭҵааратә институт афольклортә лабораториа аусзуҩ Сусанна Ҭаниаԥҳа.
Ҳаамҭазы ацуфарақәа ахәыҷқәа рырлахҿыхра, рырхәыцразы хархәара змоу фольклортә жанруп, аха ажәытәан уи адуцәа рыхшыҩҵарра, ргәеилыххара, рҟәышра алаԥыршәон.
Дхәыҷы аахыс иибахьаз, иаҳахьаз, ихаҭа дызлахәыз, ихыҭхәыцаам аԥсҭазаара ицәырнагаз аҭагылазаашьақәа ргәалашәарала ишьақәгылоу Мушьни Миқаиа ироман "Ашацәа ртәарҭа" аҟны автор иҩуеит: "Аҭаацәа анааилатәоз, абжьааԥны еиԥш, ҳаиашьара ҭыԥҳа-лԥа дагымкәа зегьы еизеит. Зегьы ирдыруан уаха ацуфара ишаҵхыз. Уаха алакә рҳәозар уаҵәуха ацу рфон. Уаҵәуха ацуфара иаҵхзар, уаҵәашьҭахь ауха ажәабжьқәа иртәын. Абас еиҩыргон, нҵәара зықәӡамыз ажәлар рҿаԥыц хәамҭақәа реиҭаҳәара."
Ацуфарақәа рҿы ахьӡ мҳәакәа, иамоу ҟазшьа ҷыдақәак рыла аҭак уаҩы идырыртә асахьа ҭырхуеит. Дара инарылукаар алшоит ахьыӡқәа ирыдҳәалоу ацуфарақәа. Иаҳҳәозар:
Хакәыцә иҩны ақәцә амцабз алҟьеит.
(Агәмыркатыл)Гьеџьаа рыҵла лаба қәмацәыс.
(Алапҟьа)Нықәс-аақәс Сагьаса, Џьамфер-иԥа ҵыхәаршәшәа.
(Ахьажь)Ауаа зегьы анҽыжәҵуаз Кәымрыжә-иԥа дҽыжәымҵит.
(Аҵларкәыкә)Сыԥшҳардыдын Ҳаҷмаф ибӷа.
(Ашьхымза)Нықәԥала-аақәԥала Ӡагәадар-иԥа ҵыхәаршәшәа.
(Ахьажь)Ацуфара ауаҩы дахәаԥшыр алшоит ирмаӡаны иҳәоу метафорак аҳасабала, иара иаҵоу амаӡа аҵухроуп, иудырроуп. Ацуфарақәа рыбжеиҳан ауаҩы иҿырԥшрала ишьақәгылоуп. Иаагозар:
Аҳ иашҭа цахеиқәаҵәак ҭаршәуп.
(Ардәына)Аҳ иашҭа асы ауеит.
(Ашылахәра)Аҳ иашҭа ҩ-ҟәбарк ҭажуп.
(Аблақәа)Аҳ иеимсы шьҭихуеит – иҭаацәа иеигәырӷьоит.
(Ашьтәа ацәа ахыхра)Ауаҩ кьаҿ гәашәхьча.
(Ацаԥха)Ан ишьҭалҵо, аб изышьҭымхуа.
(Ахәышҭаара)Ԥшьҩы-еишьцәа хылԥак еицырхоуп.
(Аишәа ашьапқәа)Ҩыџьа аишьцәа рыхқәа еилаҵаны ицәоуп.
(Аџьымшьқәа)Ӡыла еимхәыц Анцәа иҟаиҵеит, ауаҩы ирбгеит.
(Ажь)Заб дхьаԥарчу, зыԥҳа дҷаԥшьу.
(Ахьа)Уаҩаԥшь дук дааҩналан, иҩназ зегьы дәылицеит.
(Аҩымсаг)∕Астатиа ашьақәыргылараҿы хархәара азун афольклорҭҵааҩы, академик Валентин Кәаӷәаниа ишәҟәы "Аԥсуа фольклор".∕
