Sputnik, Сырма Ашәԥҳа
Аԥсадгьыл ахьчара, уи аҿаԥхьа ауалԥшьа анагӡара зшьа-зда иалоу аԥсуа жәлар наџьнатә аахыс агәаҟрақәа рхыргахьеит. Адгьыл амч ӷәӷәоуп, атәым сас ԥшәымас даднакылом. Амҳаџьырра еиҟәнашаз ҳауаажәлар нырцәи-аарцәи ацҳа ахҵара еснагь ирыгәҭыхан. Ажәала, шәҟәыла-быӷьшәыла еибаԥшаауан, еигәныҩуан аҭоурых еицәнарӡхьаз аишьцәа, аижәлантәқәа, аԥсуаа. Аихатә гәашәқәа маҷ-маҷ аатра ианалага, рҭоурыхтә ԥсадгьыл аҿы иҿыцәаахьаз рхәышҭаарамцақәа еиқәырҵо иалагеит ҳџьынџьуаа.
Аҭоурых иазынхаз ашьҭақәа акырӡа ирацәоуп. Ҭырқәтәылеи Аԥсныи инхоз аԥсуаа аамҭаказы ирыбжьаз асалам шәҟәқәа, урҭ иргәылаз ахьаагара, агәыбылра, агәҭыха… Абарҭқәа шаҳаҭра руеит еиқәхаз анапылаҩырақәа, урҭ рахьтә иҟоуп ҳара ҳҟынӡа иааӡақәазгьы.
Ҭырқәтәыла инхо ҳџьынџьуаҩ Зеррин Орҳан-иԥҳа Шамба, дхәыҷы аахыс лҭаацәа рҟынтә Аԥсны аӡбахә лаҳалон, уи ажәабжь дааӡон, имцаны илыхькьысуан. Лаб Орҳан Шамба, Ҭырқәтәылеи Аԥсныи реимадара аус акырӡа дазааԥсахьан. Иахьа, акырӡа рхыԥхьаӡара рацәоуп Шамаа рҭаацәара иазынхаз, аҭоурых аҿахәы зҳәо асалам шәҟәқәа. Зеррин Шамԥҳа илыбзоураны, аҭагылазаашьа ҳауит еиқәырханы илымаз асалам шәҟәқәа рахьтә ҳара ҳҟынӡа рааӡара.
Уажәы ишәыдаагалоит Аԥсны Аџьынџьтәылатә еибашьра аветеран, "Леон иорден" занашьоу, Аԥсадгьыл ахьчара зхы ақәызҵаз, 26 шықәса изырҭымсыз, зажәа адунеи иақәлахартә аҟаҵара зылшаз, апоет Саида Делԥҳа Зеррин Шамԥҳа Ҭырқәтәылаҟа илзылыҩхьаз асалам шәҟәы. Усҟан, Саида Делԥҳа дыстудентын.
"Мшыбзиа Саҳәшьа Зарин! Салам бзынасҭиуеит ббара иаргәаҟуа баҳәшьа. Зарин, шәышԥаҟоу? Шәгәы бзиоума? Хаҭала, саҳәшьа, бара бышԥаҟоу? Сбыкәыхшоуп, зегьы сзанҵа. Ҳара, Аԥснаа хар ҳамам, ибзиан ҳаҟоуп. Зарин, сара сыcтудентуп, аҵара сҵоит, шәара ҳшәызгәаҟуеит, шәара шәылымкаа ҳалахҿыхра ҳгәы ҳнархьуеит, уи лахҿыхрам.
Зарин, сысалам сызрыҭ сашьцәа, исызраҳә, шәаара ҳшазыԥшу, ишыԥшу шәан-шәыԥсадгьыл шә-Аԥсны. Шәыԥсадгьыл, ишәымбац, мыцхәу иԥшӡоуп. Уажә ааԥнуп. Зегь шәҭуеит, ииаҵәаӡа игылоуп ҳашьхақәа, агәырҩа иаражәыз ҳашьхақәа.
Саҳәшьа, иҳаулоит лассы-лассы шәара шәысалам шәҟәқа. Урҭ ҳдыргәырӷьоит, ҳдырхәыцуеит. Сшәыкәыхшоуп, сашьцәа ҳбызшәа атәым дгьыл аҿы еиқәзырхаз. Зарин, сыгәра га, Аԥсны дыҟам аԥсыуак шәара ишәзымгәаҟуа. Сара шәара шәызхәыцра сыцизшәа ауп схы шызбо, сгәы сышҭаҵәыуо. Изҩыз уамашәа иббар ҟалап, ас аҩра ҳашьцылам, саҭабымҵан. Исымбац, аха гәыла исызгәакьоу саҳәшьа, сбыҳәоит ажәақәак сзыбҩырц.
Исызгәыдкыл сашьцәа, срыкухшоуп! Абзеиараз саҳәшьа! Гук-ԥсык ала ибзыҟоу сҟынтә!
Аԥсны ԥшӡа асахьақәа руак бзынасҭиуеит. Ҳашьцәа идырба, срыкәхшоуп. Саида сҟынтә".
Саида дышқәыԥшӡаз илыллыршеит Аԥсадгьыл ахьчара, ианаҭахха аамҭазы лыԥсҭазаара ахҭынҵара. Лара лырҿиаратә ҟазарала лыгәҭыхажәа аҳәара дақәшәон.
Саныҟамызгьы сԥеиԥш аӡәы игәырҩон
Саныҟамызгьы сыхьӡ ҳәаны сызҿиҭлон
Гәаблыла нас ҿарпынк сзаирҳәалон
Лыԥхала ҳәа имҩа хьанҭа сықәиҵон…
Ҳақьым еиҳәшьас иҟаз Саида, мрагыларатәи афронт аҟны имҩаԥгаз Кәачара ахақәиҭтәразы раԥхьа ижәылан иннеиуаз аибашьцәа дрылан. Ноиабр 29 1992 шықәса рзы уи дызгашаз ахы лықәшәеит. Иҟоуп иахьа илҭынхаз ажәа, илыхьчаз аԥсадгьыл, ахақәиҭра. Ауаҩы лаша, аԥсҭазаара ԥшӡа абара иахьымӡаз, аха зԥеиԥш заа издырхьаз…