Признание Сирией Абхазии - Sputnik Аҧсны, 1920, 28.10.2021
Аԥсны
Ажәабжьқәа Sputnik Аԥсны аҟны

Ажәлар рышьаҭамырӡга рбызшәеи рҵарадырреи ауп

© Sputnik / Марианна Кубрава Празднование дня Победы в Сухуме
Празднование дня Победы в Сухуме - Sputnik Аҧсны, 1920, 02.10.2023
Анапаҵаҩра
Ҳара жәларыкны ҳҟазҵо ҳабызшәа ҳахьынԥашалан иаҳкызароуп. Уи аԥсҭазаараҿы аларҵәара аиуртә иҟаларц азы ҳаамҭазтәи аҳәынҭқарра идеологиас ишьҭнахроуп. Абызшәа агәцаракра атәы ҳадылгалоит Нарҭдырреи адәынтәи афольклорҭҵаареи рцентр аҭҵаарадырратә усзуҩ Есма Ҭодуаԥҳа.
Аамҭа аӡеибафараҿы бџьаршьҭыхла ахыхьчара еиҳамзар еиҵам ахатәы бызшәа ахьчара. Аԥсуа ихаҿра мырӡкәа ашәышықәсақәа, азқьышықәсақәа иргәылганы иаазго, иара иԥсы ахьҭоу, иԥсы зыҿҳәароу ибызшәаҿоуп. Ҳаамҭазтәи Аџьынџьтәылатә еибашьрагьы ҵакыс иамаз убри ҳхаҿра ахьчароуп, аиқәырхароуп. Абызшәа анҿыцәаа аԥсуа ихәшҭаарагьы ҿыцәаауеит (шәышьханхыҵ акәхааит!). Амҳаџьырра ашықәсқәа раан атәым тәылахь ихҵәахаз аԥсуаа мырӡкәа еибаркны иахьанӡагьы иаазгаз аԥсуа бызшәа ауп, хатәы бызшәада урҭ егьараан атәым милаҭ ирылаӡҩахьазаарын.
Аҭҵаарақәа имҩаԥгоу ишырҳәо ала, аԥсуаа аҩбатәи азқьышықәса ҳара ҳера ҟалаанӡагьы ирыман аҩыратә традициа. Аха уи аҩыра аамҭақәа иргәылсны иахьанӡа иааӡартә изыҟамлеит. Иазгәаҭатәуп, иахьатәи ҳҩыра ҟалаанӡагьы, аԥсуаа рыҩнуҵҟа ишыҟаз аҵарадырра змаз, аха урҭ рхатәы бызшәала цәаҳәакгьы ҩны ирзынмыжьит. Англыз ҵарауаҩ Едуард Теилор ҵабыргны иҩуан: "Алфавит ҩыра аԥҵара убриаҟара идуӡӡаз ашьаҿа ҟаҵан, ауаҩытәыҩса аварварра аҟынтәи ацивилизациахь дкылнагартә еиԥш". Ажәлар збызшәеи зҩыратә культуреи иреиҳау шыҟам заа еилызкааз роуп зхатә ҳәынҭқаррагьы аԥҵара зылшаз, зышьаҭа амырӡра алзыршаз.
Аԥсуа шәҟәқәа - Sputnik Аҧсны, 1920, 27.03.2022
Аԥсны
Ахатәы бызшәа хыхьчагоуп, атәым бызшәа чарҳәара узнаур анауа
Аԥсҭазаара амахәҭа ҿыцқәа ахылҿиаауеит, аҭоурыхтә аамҭақәа рҽеиҭнырыԥсахлоит, ицәырыргоит иҿыцу аԥҟарақәа. Ҳара ҳҭоурых азин ҳнаҭом, Анцәагьы иҳанаижьуам ари аамҭа агәылаӡра. Аҳәынҭқарра злаӷәӷәоу ауаажәлар рыхдырралоуп. Ахдырра ҟазҵо аҵароуп. Аҵара змоу хымԥада еиликаауеит хатәы бызшәада иԥсадгьыл дышзықәымӷьацо. Абри инамаданы, иџьашьатәӡам, Аԥсны иқәынхо атәым милаҭ аԥсуа бызшәа аҵара иахьазыҳаҵҳаҵо, иара убасҟан аԥсуаа "ҳбызшәа аҵара ҳахьӡоит" ҳәа игәыгәҭажьны, атәым бызшәа аԥыжәара анарҭо. Ари аҩыза ахәыцра шьақәзыргыло арбану, амдырра акәымзар…
Ҳара жәларыкны ҳҟазҵо ҳабызшәа ҳахьынԥашалан иаҳкызароуп. Уи аԥсҭазаараҿы аларҵәара аиуртә иҟаларц азы ҳаамҭазтәи аҳәынҭқарра идеологиас ишьҭнахроуп. Иааҳакәыршан, Егры инаркны Ԥсоунӡа иану аҩырақәа, аӡыргарақәа инадыркны, зегьы аҳәынҭқарратә бызшәа азакәан инақәыршәаны иҟалартә. Уи азыҳәан досу иҭыҧаҿы, қәнагала аус иур, азеиԥш усгьы алҵшәа аиуеит. Зны шықәсык Шьалуа Инал-иԥа ашықәс ҿыц аламҭалазтәи иинтервиуқәа руак аҿы иааиуа ашықәс азы азыӡырҩцәа ирзеиӷьашәшьозеи ҳәа ианиазҵаа, аҭак ҟаиҵеит абас:
апрофессор Лили Ҳагԥҳа - Sputnik Аҧсны, 1920, 26.11.2018
Лили Ҳагԥҳа: абызшәа аԥсы ҭоуп – ахархәара анамоу, – мамзар иаангылоит
"Иааиуа ашықәс азгьы, егьырҭ ашықәсқәа раангьы, исҭахыуп дарбанзаалакгьы иуаҩытәыҩсоу, уи дахьыҟазаалак, дызхагылазаалак, инап ианҵазаалак аус аҟны акгьы агмыжькәа, иахәҭоу ҟаиҵаларц…" - ҳәа.
Ҳара аамҭа иаҳнаҭо алшарақәа ҳхы иаҳархәозароуп ҳдыррақәа реизырҳареи ҳбызшәа ахьчареи рзы. Ари ҳаамҭазтәи қәԥароуп, зҽызыԥсахуа адунеи аҿы ахеиқәырхаразы.
Ажәабжьқәа зегьы
0