Аналитикеи аиҿцәажәарақәеи

Sputnik Аԥсны апроект ҿыц "Алашара ҳзырбо ауаа" иалагӡаны иахьа ишәыдаагалоит Аԥсны Жәлар рышәҟәыҩҩы Алықьса Гогәуа иҿцәажәара. Аиҿцәажәара мҩаԥигеит апроект автор, ашәҟәыҩҩы Анатоли Лагәлаа.

Аҳәса рлахьынҵеи еиуеиԥшым аԥсҭазааратә ҭагылазаашьақәа раан аԥсуаа рҿы аԥҳәыс ишлызныҟәози иазку аматериалқәа рцикл иацылҵоит Sputnik аколумнист Елеонора Коӷониаԥҳа.

Гәдоуҭа ақалақь агәаны ақалақьуааи уи асасцәеи рзы "Katepark" захьӡу аԥсшьарҭа аадыртит. Уи хәыда-ԥсада ақалақь иазҭаз дарбану ҳзеиҭалҳәоит, насгьы ари аҩыза ахҭыс илызцәырнагаз агәыӷрақәа ҳамалдоит Sputnik аколумнист Светлана Ладариаԥҳа.

Sputnik аколумнист Елеонора Коӷониаԥҳа иацылҵоит иҟалахьаз аҭоурыхқәа ҳадгалара. Иахьа лара дазааҭгылоит игәаӷьыуацәоу атема - амаҳагьара. Ари аҩыза агәнаҳара зуз ахаҵа ишизныҟәази азалымдара иақәшәаз аҭыԥҳа илыԥсҭазаашьахази шәаԥхьа ҳавтор ланҵамҭаҿы.

Ԥсыуаҵас аиашьара анрыбжьарҵоз ахҭысқәа маҷмызт, иахьагьы иныҟәызго рацәаҩымзаргьы, иҟоуп. Уи аҵак дуи аҭакԥхықәреи ацуп. Цандрыԥшьтәи абжьаратә школ №2 аҿы акыр шықәса аус зуаз, ауаажәларратә усзуҩ Инна Бенделиани еиҭалҳәеит лабду аиашьа дыширҳаз иадҳәалоу аҭоурых.

Ажәытәан ауаҩы аҭәҳәақәа рыла илиршоз рацәан. Адоуҳатә мчы змоу ажәеицааирақәа аԥсабарагьы иаҿагылон. Уи ус шакәу ҳзеиҭалҳәеит Ԥсахара ақыҭан инхо, занду лҟынтә аҭәҳәақәа рымч ԥызшәахьаз Неонила Карагозиан.

Раԥхьаӡа акəны Ҭырқəтəылаҟа лцареи, Аԥсуа телехəаԥшраҿы авторс дызмаз ҳџьынџьуаа ирызкыз адырраҭара "Агəыӷра" аиреи ртəы еиҭалҳәеит ажурналист Сырма Ашəԥҳа ланҵамҭаҿы.

Аԥҳәыс илызку атема иацҵо, Sputnik аколумнист Елеонора Коӷониаԥҳа иҳадылгалоит жәаха шықәса зхыҵуаз аӡӷаб Жозиа лхы иҭамкәа, лгәы иҭамкәа хаҵа дшыргаз аҭоурыхи анаҩстәи лыԥсҭазаашьеи ирызку иҟалахьоу ажәабжьк. Уи ланду Габлиа Дыгә иԥҳа Ҷаҷа илҳәамҭаны илаҳахьан.

Кәтол ақыҭан инхоз, зыԥсҭазаара зегьы Аԥсны акультура аӡыргара иазызкыз, аҭаацәаратә ансамбль аԥҵаны измаз Џьоџьа Ферыз изкуп Sputnik аколумнист Елеонора Коӷониаԥҳа иахьатәи ланҵамҭа.

Асаӡтә ҿаԥыцтә ҳәамҭқәа ирызҿлымҳау, зхәыҷаахыз еидызкыло, насгьы хаз шәҟәны аҭыжьра згәы иҭоу апоетесса Белла Барцыцԥҳа еиҭалҳәеит асаӡқәа рныха Аԥсны еицырдыруа абыжьныхак реиԥш амч шамаз атәы, насгьы уа ныҳәаҩцәас иамақәаз азусҭцәаз.

Иҳәаны итәоу аҭыԥҳа лхаҵацара иазыԥҵәаз аҿҳәара ахыгара иашам, иалшоит нас лразҟы еиԥҟьар ҳәа ирыԥхьаӡон аԥсуаа. Абри азҵаара иазкуп Sputnik аколумнист Елеонора Коӷониаԥҳа иахьатәи ланҵамҭа.

Аԥсуаа рҿы агараҿаҟәара аҵас ҳаҭыр ду ақәын. Уи ахархәарақәа ҩба аман. Урҭ арбақәан ҳзеиҭалҳәоит Аԥсны зҽаԥсазтәыз арҵаҩы Валентина Кәыта-иԥҳа Ашәԥҳа Саида Жьиԥҳа ланҵамҭаҿы.

Аԥсуаа аԥҳәызба аҵәца дадыркылоит. Аҵәца знык иԥҽыр, иузеидкылом, аԥҳәызба лаҳаҭыргьы знык иԥыххааса ицар, ашьақәыргылара ауам. Sputnik аколумнист Елеонора Коӷониаԥҳа дазхәыцуеит зҿараан оумашәа иԥшӡаз, аха уи амшала злахьынҵа цәгьахаз аԥҳәыс лхаҿра.

Рашәара 2, 1989 шықәсазы Москва, СССР Жәлар рдепутатцәа Актәи реизара ду аҟны аԥсуаа рҿахәы ҳәо раԥхьаӡа акәны ари аҩыза атрибуна ду аҟынтәи дықәгылеит Владислав Арӡынба. Уи аҭоурыхтә мшы лгәалашәараҿы ишынхаз ҳзеиҭалҳәоит Sputnik аколумнист Елеонора Коӷониаԥҳа.

Аԥсны аҩбатәи ахада Сергеи Уасил-иԥа Багаԥшь иԥсҭазаара далҵижьҭеи иахьа иҵит жәшықәса. Уи игәалашәара аҳаҭыразы ишәыдаагалоит Sputnik аколумнист Светлана Ладариаԥҳа изылкыз анҵамҭа.

Ауаҩи аԥсабареи аҵыхәтәантәи аамҭазы рхеибарҭәаара маҷхеит, ауаҩы схы иабасырхәари ҳәа ауп еиҳарак дхәыцуа дшалагаз, дызлахәаша акәымкәа. Аха Саида Жьиԥҳа дызҭааз Лӡаа ақыҭанхаҩы Ерик Џьакониа аԥсабара дацхраауеит - инапала ииааӡо абнакәытқәа Лӡаатәи абнақәа ирылаиҵоит.

Аԥсуа шәҟәыҩҩы, апоет, апублицист Даур Занҭариа диижьҭеи иахьа 67 шықәса ҵит. Sputnik аколумнист Елеонора Коӷониаԥҳа иаҳзеиҭалҳәоит уи иҩымҭақәа ныррас илырҭаз, иҳадылгалоит иареи лареи шеибадырыз, дзықәшәахьаз ахҭысқәа, иуаҩреи идунеихәаԥшреи аазырԥшуа лгәалашәарақәа.

Аҭоурых аҿахәы, Аԥсадгьыл ахьаа, аԥсуаа рыбзиабара зыԥсҭазаароу Ҭырқәтәыла инхо абырг Илҳан Аҩӡба игәҭахәыцрақәа ирызкуп ажурналист Сырма Ашәԥҳа ишәыдылгало анҵамҭа.

Акыр шықәса ҵуеит, Ашәҟәы ҟаԥшь иану Лӡаа иуԥыло адгьылбжьарамшынтә акәуақәа Аԥсни, Урыстәылеи рҵарауаа рыҭҵаара иаҿуижьҭеи. Ақыҭанхацәагьы акәуақәа рпопулиациа иагымхарц азы рылаԥш рхуп. Аԥстәқәа ишрыхӡыӡаауа еиҭеиҳәеит аҭыԥантәи анхаҩы, абиолог қәыԥш Умар Џьакониа.

Аԥсуа жәлар рхақәиҭра азықәԥаҩ, Аԥсадгьыл ахьчаҩ, ҳмилаҭ рҿахәҳәаҩы, ҳҭоурых аӡыргаҩ Мирод Самԥал-иԥа Гәажәба диижьҭеи 85 шықәса ҵит. Игәалашәара лаша аҳаҭыр азы ҳрыҿцәажәеит Мирод Гәажәба ҷыдала дыздыруаз, изааигәаз Фениа Аҩӡԥҳаи Гәыгәыца Џьыкырԥҳаи.