https://sputnik-abkhazia.info/20250526/sputnik-amchybzh-akadr-ytsa-aviamarshrut-ytsa-achynuaa-rgaara-1055060428.html
Sputnik амчыбжь: акадр ҿыцқәа, авиамаршрут ҿыцқәа, ачынуаа ргәаҭара
Sputnik амчыбжь: акадр ҿыцқәа, авиамаршрут ҿыцқәа, ачынуаа ргәаҭара
Sputnik Аҧсны
Аинформациатә маҵзура Sputnik Аԥсны иазнархиеит лаҵара 19-25 рыҩнуҵҟа ареспубликаҿы аҭыԥ змаз иналукааша ахҭысқәа рыхҳәаа. 26.05.2025, Sputnik Аҧсны
2025-05-26T09:00+0300
2025-05-26T09:00+0300
2025-05-26T09:00+0300
аԥсны
ажәабжьқәа
аԥсны
ауаажәларра
аспорт
акультура
https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/07e9/05/16/1055025001_0:85:1620:996_1920x0_80_0_0_8c39fd572bf0a7f36ef30f10a826de5c.jpg
Аԥсны Аиҳабыреи аҳәынҭқарратә еилакқәеи рҿы анапхгаратә маҵураҭыԥқәа аанызкылаз, анаркотикқәеи урҭ здызкыло ачынуааи ишырҿагылахо, иарбан хырхарҭа ҿыцқәоу Аҟәатәи аҳаирбаӷәазаҿы ихацыркыз, ареспубликаҿы аҵыхәтәантәи аҵәҵәа шазгәарҭаз, Кавказтәи аибашьраҿы иҭахаз ргәалашәара шымҩаԥгаз Sputnik аматериал аҿы.Акадртә ӡбамҭақәа Аԥсны ахада Бадра Гәынба ииасыз амчыбжь азы акадыртә ӡбамҭақәа идикылеит. Аԥсны аҭагылазаашьа ҷыдақәа рминистрс дҟаҵоуп Лев Кәыҵниа, Атуризм аминистрс – Асҭамыр Логәуа, Ашәарҭадаратә маҵзура ахантәаҩыс –Дмитри Дбар.Уи адагьы, иҳаҩсыз амчыбжь азы Апарламент адепутатцәа Аԥсны апрокурор хадас Адгур Агрба икандидатура шьақәдырӷәӷәеит. Бадра Гәынба Агрба, Логәуа, Дбар аколлективқәа идирдырит лаҵара 21 рзы.Аԥсны ахада Бадра Гәынба иара убасгьы аусԥҟақәа инапы рыҵаиҩит Аҳәынҭқарратә еилакқәеи аусбарҭақәеи рнапхгаҩцәа раҭаразы. Арепатриациазы Аҳәынҭеилакы ахантәаҩыс даҭоуп — Баграт Боџьгәуа.Аимадареи, амассатә коммуникациақәеи, ацифратә ҿиареи рзы Аҳәынҭеилакы ахантәаҩыс дҟаҵоуп — Роланд Берулаа.Аҳәынҭқарратә архивтә усбарҭа аиҳабыс дыҟоуп Роман Ӷәынџьиа.Хаз игоу аусԥҟақәа рыла атәыла ахада Иусбарҭа ахантәаҩы ихаҭыԥуаас иаҭоуп Дмитри Шамбеи Баҭал Аибеи.Анаркотикқәа рҿагылареи ачынуаа ргәаҭареиАԥсны ахада Бадра Гәынба азинхьчаратә усбарҭақәа рнапхгаҩцәа алархәны закәаншьаҭада анаркотикқәа реикәыршара атәы далацәажәеит ахаша, лаҵара 21 рзы.Аиԥылара рхы аладырхәит атәыла ахада Иусбарҭа анапхгаҩы Беслан Ешба, уи актәи ихаҭыԥуаҩ Дмитри Шамба, Ашәарҭадаратә хеилак амаӡаныҟәгаҩ Рауль Лолуа, Апрокурор хада Адгәыр Агрба, аԥыза-министр ихаҭыԥуаҩ, атәыла аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистр Роберт Кьиут, Ашәарҭадаратә маҵзура ахантәаҩы Дмитри Дбар, Аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистрра ашьауӷатә ҟәша аиҳабы Асҭамыр Ԥачалиа.Ахәҭакахьала, атәыла ахада Иусбарҭа анапынҵақәа аҭоуп ззин ыҟам амаҭәашьарқәа закәаншьаҭада рыҭира аҿагылара арӷәӷәара иазынархоу азинтә актқәа реиқәыршәаразы, ари азҵааразы инеиҵыху аилатәара аиҿкааразы, иара убас анаркоманцәа рыхәшәтәра азҵааразы.Уи адагьы, аҳәынҭқарратә усбарҭақәа русзуҩцәа анаркотикқәеи апсихотроптә маҭәашьарқәеи рхархәаразы ихымԥадатәиу агәаҭарақәа ирхысроуп.Аԥсны ахада Бадра Гәынба инаҵшьны иазгәеиҭеит, абри азы ақәҵара 2015 шықәсазы ишрыдыркылаз, агәаҭарақәа рымҩаԥгаразы аиқәыршәагақәа шаахәаз.Аҵыхәтәантәи аҵәҵәабжьыЛаҵара 22 рзы Аԥсны ашколқәа зегьы рҿы аҵыхәтәантәи аҵәҵәабжьы геит. Аԥсны ахада Бадра Гәынба Нестор Лакәаба ихьӡ зху Гәдоуҭатәи актәи ашкол аҟны имҩаԥысуаз аусмҩаԥгатә ихы алаирхәит.Иара, аушьҭымҭацәа дрыдныҳәало ирзеиӷьеишьеит ақәҿиарақәа, иҳәеит рҵаҩцәа ирырҭаз адыррақәеи ирыдырбалаз рџьабааи рхашҭыр шыҟамло."Ҳаҭыр зқәу аҵаҩцәа, шәара иахьа иреиӷьу аамҭаз шәынхоит. Шәҵарашықәсқәа наунагӡа шәгәаҵаҿы иаанхоит", — ҳәа инаҵшьны иазгәеиҭеит аҳәынҭқарра ахада.Иара убасгьы, атәыла ахада арҵаҩцәа иҭабуп ҳәа реиҳәеит еиҵагыло абиԥарақәа ирыдырҵо аџьабаазы.Аҵара аминистр Хана Гәынԥҳа Баграт Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи ашкол ҭаҭааит, аушьҭымҭацәа раԥхьаҟа ақәҿиарақәеи аиааирақәеи рзеиӷьалшьеит.Сынтәа Аԥснытәи ашколқәа ирылгеит 1889-ҩык, урҭ рҟынтәи хҩык ахьтәы медал аиуразы икандидатцәоуп. Актәи аклассқәа 2500-ҩык инареиҳаны аҵаҩцәа алгеит.Ахықәкы ҷыда змоу ацентр аҽазыҟаҵарақәаАԥсны ахада Бадра Гәынба Ахықәкы ҷыда змоу ацентр даҭааит амаҵзура ашьақәгылара 27 шықәса ахыҵра инамаданы.Уи аусзуҩцәа рзанааҭтә ныҳәа рыдныҳәало, афицарцәеи аусзуҩцәеи рмаҵураҿы ақәҿиарақәа рзеиӷьеишьеит.Уи аҳәынҭқарра ахада иирбеит Ацентр иамоу аԥырҩы дызҭам аҳаирпланқәа.Анаҩс, Ахықәкы ҷыда змоу ацентр аусзуҩцәа аԥырҩы дызҭам аҳаирпланқәа рхархәарала азыҟаҵарақәа мҩаԥыргеит, алегенда ишаҳәо ала, урҭ ирылшеит ареспублика иахьаҵанакуа атеракт згәы иҭазкыз адиверсант иҭархара.Аиашахаҵаратә ныҳәаЕсышықәса, лаҵара 23 рзы Аԥсны иазгәарҭуеит Иԥшьоу ацҳаражәҳәаҩ Симон Кананит имш.Аԥсны ахада Бадра Гәынбеи ихаҭыԥуаҩ Беслан Бигәааи Афон ҿыц иҟоу Симон Кананит иуахәамаҿы имҩаԥысуаз аныҳәатә нцәаиашьапкра иаҭааит.Ахада ипресс-маҵзура ишаанацҳауа ала раԥхьаӡа акәны аҵыхәтәантәи ашықәсқәа рзы Афон ҿыцтәи ауахәамаҿы Аԥсны ауахәамақәа зегьы рмаҵзуҩцәа алахәны аныҳәатә нцәаишьапкра мҩаԥган.Симон Канантәи — Аԥсны аиашахаҵара алазырҵәоз Иаса Қьырса иҵаҩцәа дыруаӡәкуп. Аԥшьаҩырақәа ишырҳәо ала, I ашәышықәса азбжазы Аԥсныҟа дааит, Ԥсырӡха аӡиас аԥсҭаҿы ацҳаражәҳәаҩ агәаҟраԥсра идикылеит. Иара анышә дахьамадоу аҭыԥ ахь иахьа уажәраанӡагьы хыԥхьаӡара рацәала аиашахаҵаратә уахәама иамҵахырхәо еизоит.Аминистрцәа реилазаара аилатәараЛаҵара 20 рзы имҩаԥысыз Аԥсны Аминистрцәа реилазаара аилатәараҿы амашьынаныҟәцаҩцәа рзы аԥышәарақәа рыҭиреи азинбӷьыцқәа рыҭареи рзы аԥҟарақәа аиҭакрақәа рылагалоуп.Аиҭакрақәа инарықәыршәаны, Аԥсны анхара ақәиҭатәратә бӷьыц шьаҭас иҟаҵаны иааиԥмырҟьаӡакәа Аԥсны инхо ауааԥсыреи, иара убас Аԥсны атәылауааи рзы амашьынаныҟәцаратә бӷьыцқәа рыԥсахра ԥышәарада имҩаԥысуеит. Ақәҵара анагӡара ахылаԥшра адуп Аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистрра.Аминистрцәа реилазаараҿы шықәсык ҳәа ишьақәдырӷәӷәеит ареспублика аҿиашьа азԥхьагәаҭара аус адулара ахәҭаҿы Аԥсны аекономикатә ҿиара аминистрреи ацентртәи аҭыԥантәи анапхгаратә усбарҭақәеи реимадара анагӡара апроцедура амҩаԥгара аԥҟара.Аекономика аминистр Ҭемраз Амқәаб ишазгәеиҭаз ала, аусшәҟәы ашьақәырӷәӷәара хымԥадатәиуп 2026 шықәсазтәи асоциал-економикатә ҿиара азԥхьагәаҭаратә проект аиқәыршәаразы, иара убасгьы, ишьақәырӷәӷәоу арбагақәа рыла ареспубликатә биуџьет апроект аиқәыршәаразы. Ари аиқәыԥхьаӡа 50 инареиҳаны арбагақәа аҵанакуеит.Аԥсны аминистрцәа реилазаара аилатәараҿы атранспорт ала апассаџьырцәеи аидареи рныҟәгара иадҳәалоу амаҵзурақәа рзы иреиҳаӡоу ахәԥҵәақәа шьақәнаргылеит. Ақалақь аҩнуҵҟатәи амаршрутқәа рыла аныҟәара: автобусқәа рҿы - пассаџьыр-километрк азы 2,55 мааҭ, автобус хәыҷқәа рҿы - пассаџьыр-километрк азы 40 мааҭ.Ақалақь анҭыҵтәи амаршрутқәа рыла аныҟәара: автобусқәа рҿы - пассаџьыр-километрак азы 2,33 мааҭ, автобус хәыҷқәа рҿы - пассаџьыр-километрак азы 3,88 мааҭ.Ақалақьбжьаратәи амаршрутқәа рыла аныҟәара: автобусқәа рҿы - пассаџьыр-километрак азы 2,20 мааҭ, Автобус хәыҷқәа рҿы - пассаџьыр-километрак азы 3,39 мааҭ.Апарламент аӡбамҭаАԥсны Жәлар Реизара-Апарламент аилатәара мҩаԥысит аҩаша, лаҵарамза 20 рзы. Адепутатцәа азакәанԥҵарақәа жәпакы рыдыркылеит, иара убас азакәанԥҵаратә актқәак аԥсахрақәа аларгалеит, ареспубликатә биуџьет анагӡара шьақәдырӷәӷәеит, абиуџьетнҭыҵтәи афондқәеи Амилаҭтә банки рнапхгаҩцәа 2024 шықәсазы абиуџьет анагӡаразы раҳасабырбақәеи рыдыркылеит.Жәлар Реизара иаднакылеит, Апарламент аҿы иҟалаз ахысрақәа ирыхҟьаны адепутат Вахтанг Гәаланӡиа иҭахареи адепутат Кан Кәарҷиа иоуз ахәреи зхароу ҳәа ишьоу адепутат Адгәыр Ҳаразиа инапынҵақәа заанаҵы раанкылара.Аԥсны аԥыза-министр ихаҭыԥуаҩ Џьансыхә Нанба ишазгәеиҭаз ала, азакәан апроект апасаџьырцәа рзы жәларбжьаратәи аҳаиртә еимадара ахарџь армаҷреи, уи иалҵшәаны ареспубликахь апассаџьырцәа раара аизырҳареи ирызкуп.Аԥсны Жәлар Реизара-Апарламент адепутатцәа актәи аԥхьараҿы абџьар аикәшаразы азакәан апроект аиҭакрақәа аларгалеит. Азакәан апроект инақәыршәаны, азакәан амчра аиуаанӡа иҟаҵаз згәыцәкьаҿу агәыцәрҳә змоу абџьар аныҟәгаразы азинқәа ҵаҵӷәыдоуп аҵәахразы азинҟаҵара аганахь ала.Апрект Аԥсны атәылауаа абџьар аныҟәгаразы уаанӡа ирыҭаз азин ацынхәрас абџьар аныҟәгаразы азин роурц алшара аанарԥшуеит.Аԥсны "Еиҭамҵуа амал акадастр азы" азакәан амчра аиуеит 2026 шықәса жәабран 1 инаркны. Аиҭакрақәа иара убасгьы иалагалан, амаҵзурауааи ашәҟәҭагалара аусзуҩцәеи рдыррақәа ралкаара.Азинтә цхыраараУрыстәыла атәылауаҩра зманы, Урыстәылатәи Афедерациаҿы ахәыҷтәы ԥарақәеи ан лмали зауз Аԥсны атәылауаа аиуристтә цхыраара рыҭаразы аусбарҭабжьаратәи аусуратә гәыԥ аԥҵоуп. Абри атәы Аминистрцәа реилазаара аилатәараҿы иҳәеит аԥыза-министр Владимир Делба.Делба иажәақәа рыла, аусуратә гәыԥ аҭакԥхықәрақәа иреиуоуп атәылауаа ацхыраара рыҭара, азакәан еилагарақәа ирызку адыррақәа реизгареи анализ рзуреи.Уаанӡа Аԥсны Жәлар Реизара аҿы иалацәажәеит Аԥсни атәылауаа зықәшәаз азинтә уадаҩрақәа.Урыстәылатәи Афедерациа азакәанԥҵара инақәыршәаны, ахәыҷқәа рзы аԥаратә цхыраара аиуразы азин рымоуп Урыстәылатәи Афедерациаҿы иааиԥмырҟьаӡакәа инхо урыстәылауаа. Азыҳәаҩи ахәыҷи амзартә шықәс аҩнуҵҟа 180 уахи-ҽни инареиҳаны аҳәаанырцә инхозар, урҭ ацхыраара аиураз азин рцәыӡуеит.Аилатәареи авиамаршрут ҿыцқәеиАԥсны аԥыза-министр ихаҭыԥуаҩ, Аԥсны аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистр Урыстәыла аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистрра аделегациа злахәыз Аҟәатәи аҳаирбаӷәазаҿы аиԥылара мҩаԥигеит.Ареспубликахь иааит Урыстәылатәи аспециалистцәа, Аҟәатәи Жәларбжьаратәи аҳаирбаӷәазаҿы иҟоу алинеитә милициа аҟәша аусура аиҿкаараҿы Аԥсны АҩАР ацхыраара арҭарц.Аҳаирбаӷәаза аусура адагьы, аганқәа рылацәажәеит егьырҭ атранспорттә маршрутқәа, аихамҩатә мҩангара, амшынтә хырхарҭа, иара убас ареспублика аҩнуҵҟатәи аусқәа русбарҭа амшынтә полициатә мчқәа раԥҵара азгәаҭара.Аԥыза-министр ихаҭыԥуаҩ инаҵшьны иазгәеиҭеит, Урыстәыла аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистрреи дареи русеицура иреиҳаӡоу аҩаӡараҿы ишыҟоу.Лаҵара 22 рзы еилкаахеит Росавиациа азин шыҟанаҵаз Казан, Нальчик, Уфа ақалақьқәа рҟынтәи Аҟәаҟа аԥырразы.Аусбарҭа асаит аҿы икьыԥхьу адокумент инақәыршәаны, лаҵара 1 инаркны Нальчик-Аҟәа аҳаирпланқәа мчыбжьык ахьтә ҩынтә рыԥырра еиҿнакаауеит аилазаара "ЮВТ-Аэро".Ари аилахәыра аҳаирпланқәа лаҵара 1 инаркны Москвантәи Аԥсныҟа иԥыруеит, Аԥснынтәи Москваҟагьы ихынҳәуеит.Казани Уфеи рҟынтәи ареисқәа мҩаԥнагоит аилахәыра "Северный ветер". Ҭаҭарсҭантәи аҳаирпланқәа мчыбжьык ахь хәынтә иԥыруеит, Башкортосҭанынтәи – бжьынтә.Мрагыларатәи Аԥсны аҿиараАтуризм аминистрра Аԥсны мрагыларатәи ахәҭа атуризм аҿиаразы аусурақәа мҩаԥнагоит ҳәа аанацҳауеит аусбарҭа апресс-маҵзура.Аусбарҭа аиҳабы Асҭамыр Логәуа Очамчыреи Тҟәарчали араионқәа рахь аусуратә ныҟәара мҩаԥигеит. Дырҭааит еиҳа еицырдыруа аҭыԥқәа – аӡырԥхақәа, апансионат "Аевкалиптра", асасааирҭақәа "Тамшь Village", "Амшынеиқәатәи абырлаш", Отаптәи аҳаԥы, "Мрагыларатәи апарк", Тҟәарчалтәи арадонтә ӡыхьқәа.Логәуа инаҵшьны иазгәеиҭеит, ақалақь аилаҩынтра аҟынтәи аԥсшьаразы Аԥсныҟа иаауа ауаа рхыԥхьаӡара еиҳа-еиҳа ишырацәоу, иара убасгьы мрагыларатәи араионқәа рҿы аекологиатәи ақыҭанхамҩатәи атуризм аҿиара шалшо.Кавказтәи аибашьра иалаӡыз ргәалашәара амшАхаша, лаҵара 21 рзы Аԥсны ақалақьқәеи араионқәеи рҿы Кавказтәи аибашьра иалаӡыз ргәалашәара азгәарҭеит.Аҟәа ақалақь аҿы агәалашәаратә усмҩаԥгатә хацыркхеит аҿар рныҟәарала. Сергеи Багаԥшь иашҭа инаркны амҳаџьырцәа рбаҟа аҟынӡа инеит аҵәыџь мцақәеи аԥсуеи адыгеи бираҟқәа рыманы. Амҳаџьырцәа рбаҟа амҵан ашәҭқәа шьҭарҵеит Аԥсны ахада Бадра Гәынба, атәыла аиҳабыра алахәылацәа, Жәлар Реизара адепутатцәа, амҳаџьырқәа рхылҵшьҭрақәа, ауаажәларра.Анаҩс абаҟа аҿаԥхьа Ашьамаҟа рблит, итрадициатәу Нарҭаа рымца еиқәырҵеит. Агәаларшәаратә усмҩаԥгатә ахыркәшамҭазы, уи алахәылацәа ашәҭқәеи ашәҭрқьақьақәеи амшын ихырҵеит.Агәалашәаратә уснагӡатәқәа мҩаԥысит Гәдоуҭа, Гагра, Гал, Очамчыра.Кавказтәи аибашьра 1864 шықәса лаҵара 21 азы ихыркәшахеит. Уи ашьҭахь зықьҩыла аԥсуаа рҭоурыхтә ԥсадгьыл ааныжьны Османтәи аимпериахь нхара ҳәа ииасыр акәхеит. Урҭ рахьынтәи ирацәаҩуп амҩан иҭахаз.Адунеи зегь аҟны аԥсуа хылҵшьҭрақәа есышықәса лаҵара 21 рзы иазгәарҭоит Кавказтәи аибашьра иалаӡыз ргәалашәара амш. Амҳаџьырқәа рхылҵшьҭрақәа адунеи атәылақәа 50 рҿы инхоит. Зегь раасҭа адиаспора рацәаҩуп Ҭырқәтәылан.
https://sputnik-abkhazia.info/20250520/adgyr-agrba-asny-aprokuror-khadas-dshayroup-1054988486.html
https://sputnik-abkhazia.info/20250520/apassayrtsei-aidarei-rnygara-iadalou-amazuraa-ireiaou-akhaa-shayroup-1054986649.html
https://sputnik-abkhazia.info/20250520/zhlar-reizara-adeputattsa-abar-aiksharazy-azakan-aproekt-aiakraa-alargaleit-1054992261.html
https://sputnik-abkhazia.info/20250522/rosaviatsia-kazan-nalchik-ufa-aalaa-rynti-aaa-ayrrazy-azin-anaeit-1055036749.html
https://sputnik-abkhazia.info/20250521/aa-kavkazti-aibashray-iakhaz-rgalashara-amsh-1055019558.html
Sputnik Аҧсны
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2025
Sputnik Аҧсны
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Ажәабжьқәа
ab_AB
Sputnik Аҧсны
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/07e9/05/16/1055025001_90:0:1530:1080_1920x0_80_0_0_35bb5f1ead03efc9daa1417f29eff5fe.jpgSputnik Аҧсны
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
ажәабжьқәа, аԥсны, ауаажәларра, аспорт, акультура
ажәабжьқәа, аԥсны, ауаажәларра, аспорт, акультура
Аԥсны Аиҳабыреи аҳәынҭқарратә еилакқәеи рҿы анапхгаратә маҵураҭыԥқәа аанызкылаз, анаркотикқәеи урҭ здызкыло ачынуааи ишырҿагылахо, иарбан хырхарҭа ҿыцқәоу Аҟәатәи аҳаирбаӷәазаҿы ихацыркыз, ареспубликаҿы аҵыхәтәантәи аҵәҵәа шазгәарҭаз, Кавказтәи аибашьраҿы иҭахаз ргәалашәара шымҩаԥгаз Sputnik аматериал аҿы.
Аԥсны ахада Бадра Гәынба ииасыз амчыбжь азы акадыртә ӡбамҭақәа идикылеит. Аԥсны аҭагылазаашьа ҷыдақәа рминистрс дҟаҵоуп Лев Кәыҵниа, Атуризм аминистрс – Асҭамыр Логәуа, Ашәарҭадаратә маҵзура ахантәаҩыс –Дмитри Дбар.
Уи адагьы, иҳаҩсыз амчыбжь азы Апарламент адепутатцәа Аԥсны апрокурор хадас Адгур Агрба икандидатура шьақәдырӷәӷәеит.
Бадра Гәынба Агрба, Логәуа, Дбар аколлективқәа идирдырит лаҵара 21 рзы.
Аԥсны ахада Бадра Гәынба иара убасгьы аусԥҟақәа инапы рыҵаиҩит Аҳәынҭқарратә еилакқәеи аусбарҭақәеи рнапхгаҩцәа раҭаразы. Арепатриациазы Аҳәынҭеилакы ахантәаҩыс даҭоуп — Баграт Боџьгәуа.
Аимадареи, амассатә коммуникациақәеи, ацифратә ҿиареи рзы Аҳәынҭеилакы ахантәаҩыс дҟаҵоуп — Роланд Берулаа.
Аҳәынҭқарратә архивтә усбарҭа аиҳабыс дыҟоуп Роман Ӷәынџьиа.
Хаз игоу аусԥҟақәа рыла атәыла ахада Иусбарҭа ахантәаҩы ихаҭыԥуаас иаҭоуп Дмитри Шамбеи Баҭал Аибеи.
Анаркотикқәа рҿагылареи ачынуаа ргәаҭареи
Аԥсны ахада Бадра Гәынба азинхьчаратә усбарҭақәа рнапхгаҩцәа алархәны закәаншьаҭада анаркотикқәа реикәыршара атәы далацәажәеит ахаша, лаҵара 21 рзы.
Аиԥылара рхы аладырхәит атәыла ахада Иусбарҭа анапхгаҩы Беслан Ешба, уи актәи ихаҭыԥуаҩ Дмитри Шамба, Ашәарҭадаратә хеилак амаӡаныҟәгаҩ Рауль Лолуа, Апрокурор хада Адгәыр Агрба, аԥыза-министр ихаҭыԥуаҩ, атәыла аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистр Роберт Кьиут, Ашәарҭадаратә маҵзура ахантәаҩы Дмитри Дбар, Аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистрра ашьауӷатә ҟәша аиҳабы Асҭамыр Ԥачалиа.
Ахәҭакахьала, атәыла ахада Иусбарҭа анапынҵақәа аҭоуп ззин ыҟам амаҭәашьарқәа закәаншьаҭада рыҭира аҿагылара арӷәӷәара иазынархоу азинтә актқәа реиқәыршәаразы, ари азҵааразы инеиҵыху аилатәара аиҿкааразы, иара убас анаркоманцәа рыхәшәтәра азҵааразы.
Уи адагьы, аҳәынҭқарратә усбарҭақәа русзуҩцәа анаркотикқәеи апсихотроптә маҭәашьарқәеи рхархәаразы ихымԥадатәиу агәаҭарақәа ирхысроуп.
Аԥсны ахада Бадра Гәынба инаҵшьны иазгәеиҭеит, абри азы ақәҵара 2015 шықәсазы ишрыдыркылаз, агәаҭарақәа рымҩаԥгаразы аиқәыршәагақәа шаахәаз.
Лаҵара 22 рзы Аԥсны ашколқәа зегьы рҿы аҵыхәтәантәи аҵәҵәабжьы геит. Аԥсны ахада Бадра Гәынба Нестор Лакәаба ихьӡ зху Гәдоуҭатәи актәи ашкол аҟны имҩаԥысуаз аусмҩаԥгатә ихы алаирхәит.
Иара, аушьҭымҭацәа дрыдныҳәало ирзеиӷьеишьеит ақәҿиарақәа, иҳәеит рҵаҩцәа ирырҭаз адыррақәеи ирыдырбалаз рџьабааи рхашҭыр шыҟамло.
"Ҳаҭыр зқәу аҵаҩцәа, шәара иахьа иреиӷьу аамҭаз шәынхоит. Шәҵарашықәсқәа наунагӡа шәгәаҵаҿы иаанхоит", — ҳәа инаҵшьны иазгәеиҭеит аҳәынҭқарра ахада.
Иара убасгьы, атәыла ахада арҵаҩцәа иҭабуп ҳәа реиҳәеит еиҵагыло абиԥарақәа ирыдырҵо аџьабаазы.
Аҵара аминистр Хана Гәынԥҳа Баграт Шьынқәба ихьӡ зху Аҟәатәи актәи ашкол ҭаҭааит, аушьҭымҭацәа раԥхьаҟа ақәҿиарақәеи аиааирақәеи рзеиӷьалшьеит.
Сынтәа Аԥснытәи ашколқәа ирылгеит 1889-ҩык, урҭ рҟынтәи хҩык ахьтәы медал аиуразы икандидатцәоуп. Актәи аклассқәа 2500-ҩык инареиҳаны аҵаҩцәа алгеит.
Ахықәкы ҷыда змоу ацентр аҽазыҟаҵарақәа
Аԥсны ахада Бадра Гәынба Ахықәкы ҷыда змоу ацентр даҭааит амаҵзура ашьақәгылара 27 шықәса ахыҵра инамаданы.
Уи аусзуҩцәа рзанааҭтә ныҳәа рыдныҳәало, афицарцәеи аусзуҩцәеи рмаҵураҿы ақәҿиарақәа рзеиӷьеишьеит.
" Ацентр шьаҭаркуижьҭеи инанагӡахьеит акымкәа иҷыдоу аоперациақәа, урҭ ареспублика ашәарҭадара дырӷәӷәеит", – иҳәеит АШәМ аиҳабы Дмитри Дбар.
Уи аҳәынҭқарра ахада иирбеит Ацентр иамоу аԥырҩы дызҭам аҳаирпланқәа.
Анаҩс, Ахықәкы ҷыда змоу ацентр аусзуҩцәа аԥырҩы дызҭам аҳаирпланқәа рхархәарала азыҟаҵарақәа мҩаԥыргеит, алегенда ишаҳәо ала, урҭ ирылшеит ареспублика иахьаҵанакуа атеракт згәы иҭазкыз адиверсант иҭархара.
Есышықәса, лаҵара 23 рзы Аԥсны иазгәарҭуеит Иԥшьоу ацҳаражәҳәаҩ Симон Кананит имш.
Аԥсны ахада Бадра Гәынбеи ихаҭыԥуаҩ Беслан Бигәааи Афон ҿыц иҟоу Симон Кананит иуахәамаҿы имҩаԥысуаз аныҳәатә нцәаиашьапкра иаҭааит.
Ахада ипресс-маҵзура ишаанацҳауа ала раԥхьаӡа акәны аҵыхәтәантәи ашықәсқәа рзы Афон ҿыцтәи ауахәамаҿы Аԥсны ауахәамақәа зегьы рмаҵзуҩцәа алахәны аныҳәатә нцәаишьапкра мҩаԥган.
Симон Канантәи — Аԥсны аиашахаҵара алазырҵәоз Иаса Қьырса иҵаҩцәа дыруаӡәкуп. Аԥшьаҩырақәа ишырҳәо ала, I ашәышықәса азбжазы Аԥсныҟа дааит, Ԥсырӡха аӡиас аԥсҭаҿы ацҳаражәҳәаҩ агәаҟраԥсра идикылеит.
Иара анышә дахьамадоу аҭыԥ ахь иахьа уажәраанӡагьы хыԥхьаӡара рацәала аиашахаҵаратә уахәама иамҵахырхәо еизоит.
Аминистрцәа реилазаара аилатәара
Лаҵара 20 рзы имҩаԥысыз Аԥсны Аминистрцәа реилазаара аилатәараҿы амашьынаныҟәцаҩцәа рзы аԥышәарақәа рыҭиреи азинбӷьыцқәа рыҭареи рзы аԥҟарақәа аиҭакрақәа рылагалоуп.
Аиҭакрақәа инарықәыршәаны, Аԥсны анхара ақәиҭатәратә бӷьыц шьаҭас иҟаҵаны иааиԥмырҟьаӡакәа Аԥсны инхо ауааԥсыреи, иара убас Аԥсны атәылауааи рзы амашьынаныҟәцаратә бӷьыцқәа рыԥсахра ԥышәарада имҩаԥысуеит. Ақәҵара анагӡара ахылаԥшра адуп Аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистрра.
Аминистрцәа реилазаараҿы шықәсык ҳәа ишьақәдырӷәӷәеит ареспублика аҿиашьа азԥхьагәаҭара аус адулара ахәҭаҿы Аԥсны аекономикатә ҿиара аминистрреи ацентртәи аҭыԥантәи анапхгаратә усбарҭақәеи реимадара анагӡара апроцедура амҩаԥгара аԥҟара.
Аекономика аминистр Ҭемраз Амқәаб ишазгәеиҭаз ала, аусшәҟәы ашьақәырӷәӷәара хымԥадатәиуп 2026 шықәсазтәи асоциал-економикатә ҿиара азԥхьагәаҭаратә проект аиқәыршәаразы, иара убасгьы, ишьақәырӷәӷәоу арбагақәа рыла ареспубликатә биуџьет апроект аиқәыршәаразы. Ари аиқәыԥхьаӡа 50 инареиҳаны арбагақәа аҵанакуеит.
Аԥсны аминистрцәа реилазаара аилатәараҿы атранспорт ала апассаџьырцәеи аидареи рныҟәгара иадҳәалоу амаҵзурақәа рзы иреиҳаӡоу ахәԥҵәақәа шьақәнаргылеит. Ақалақь аҩнуҵҟатәи амаршрутқәа рыла аныҟәара: автобусқәа рҿы - пассаџьыр-километрк азы 2,55 мааҭ, автобус хәыҷқәа рҿы - пассаџьыр-километрк азы 40 мааҭ.
Ақалақь анҭыҵтәи амаршрутқәа рыла аныҟәара: автобусқәа рҿы - пассаџьыр-километрак азы 2,33 мааҭ, автобус хәыҷқәа рҿы - пассаџьыр-километрак азы 3,88 мааҭ.
Ақалақьбжьаратәи амаршрутқәа рыла аныҟәара: автобусқәа рҿы - пассаџьыр-километрак азы 2,20 мааҭ, Автобус хәыҷқәа рҿы - пассаџьыр-километрак азы 3,39 мааҭ.
Аԥсны Жәлар Реизара-Апарламент аилатәара мҩаԥысит аҩаша, лаҵарамза 20 рзы. Адепутатцәа азакәанԥҵарақәа жәпакы рыдыркылеит, иара убас азакәанԥҵаратә актқәак аԥсахрақәа аларгалеит, ареспубликатә биуџьет анагӡара шьақәдырӷәӷәеит, абиуџьетнҭыҵтәи афондқәеи Амилаҭтә банки рнапхгаҩцәа 2024 шықәсазы абиуџьет анагӡаразы раҳасабырбақәеи рыдыркылеит.
Жәлар Реизара иаднакылеит, Апарламент аҿы иҟалаз ахысрақәа ирыхҟьаны адепутат Вахтанг Гәаланӡиа иҭахареи адепутат Кан Кәарҷиа иоуз ахәреи зхароу ҳәа ишьоу адепутат Адгәыр Ҳаразиа инапынҵақәа заанаҵы раанкылара.
Аԥсныҟа аҳаиртә ԥыррақәа рыхәԥса еиҳа еиҵахоит. Адепутатцәа аҵыхәтәантәи аԥхьараҿы Аҟәатәи Жәларбжьаратәи аҳаирбаӷәазаҿы жәларбжьаратәи аҳаиртә еимадаразы амаҵзурақәа рзы иназыцҵоу ашәахтә анольтә зыԥҵәа шьақәдырӷәӷәеит.
Аԥсны аԥыза-министр ихаҭыԥуаҩ Џьансыхә Нанба ишазгәеиҭаз ала, азакәан апроект апасаџьырцәа рзы жәларбжьаратәи аҳаиртә еимадара ахарџь армаҷреи, уи иалҵшәаны ареспубликахь апассаџьырцәа раара аизырҳареи ирызкуп.
Аԥсны Жәлар Реизара-Апарламент адепутатцәа актәи аԥхьараҿы абџьар аикәшаразы азакәан апроект аиҭакрақәа аларгалеит. Азакәан апроект инақәыршәаны, азакәан амчра аиуаанӡа иҟаҵаз згәыцәкьаҿу агәыцәрҳә змоу абџьар аныҟәгаразы азинқәа ҵаҵӷәыдоуп аҵәахразы азинҟаҵара аганахь ала.
Апрект Аԥсны атәылауаа абџьар аныҟәгаразы уаанӡа ирыҭаз азин ацынхәрас абџьар аныҟәгаразы азин роурц алшара аанарԥшуеит.
Аԥсны "Еиҭамҵуа амал акадастр азы" азакәан амчра аиуеит 2026 шықәса жәабран 1 инаркны. Аиҭакрақәа иара убасгьы иалагалан, амаҵзурауааи ашәҟәҭагалара аусзуҩцәеи рдыррақәа ралкаара.
Урыстәыла атәылауаҩра зманы, Урыстәылатәи Афедерациаҿы ахәыҷтәы ԥарақәеи ан лмали зауз Аԥсны атәылауаа аиуристтә цхыраара рыҭаразы аусбарҭабжьаратәи аусуратә гәыԥ аԥҵоуп. Абри атәы Аминистрцәа реилазаара аилатәараҿы иҳәеит аԥыза-министр Владимир Делба.
Делба иажәақәа рыла, аусуратә гәыԥ аҭакԥхықәрақәа иреиуоуп атәылауаа ацхыраара рыҭара, азакәан еилагарақәа ирызку адыррақәа реизгареи анализ рзуреи.
Уаанӡа Аԥсны Жәлар Реизара аҿы иалацәажәеит Аԥсни атәылауаа зықәшәаз азинтә уадаҩрақәа.
Урыстәылатәи Афедерациа азакәанԥҵара инақәыршәаны, ахәыҷқәа рзы аԥаратә цхыраара аиуразы азин рымоуп Урыстәылатәи Афедерациаҿы иааиԥмырҟьаӡакәа инхо урыстәылауаа. Азыҳәаҩи ахәыҷи амзартә шықәс аҩнуҵҟа 180 уахи-ҽни инареиҳаны аҳәаанырцә инхозар, урҭ ацхыраара аиураз азин рцәыӡуеит.
Аилатәареи авиамаршрут ҿыцқәеи
Аԥсны аԥыза-министр ихаҭыԥуаҩ, Аԥсны аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистр Урыстәыла аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистрра аделегациа злахәыз Аҟәатәи аҳаирбаӷәазаҿы аиԥылара мҩаԥигеит.
Ареспубликахь иааит Урыстәылатәи аспециалистцәа, Аҟәатәи Жәларбжьаратәи аҳаирбаӷәазаҿы иҟоу алинеитә милициа аҟәша аусура аиҿкаараҿы Аԥсны АҩАР ацхыраара арҭарц.
Аҳаирбаӷәаза аусура адагьы, аганқәа рылацәажәеит егьырҭ атранспорттә маршрутқәа, аихамҩатә мҩангара, амшынтә хырхарҭа, иара убас ареспублика аҩнуҵҟатәи аусқәа русбарҭа амшынтә полициатә мчқәа раԥҵара азгәаҭара.
Аԥыза-министр ихаҭыԥуаҩ инаҵшьны иазгәеиҭеит, Урыстәыла аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистрреи дареи русеицура иреиҳаӡоу аҩаӡараҿы ишыҟоу.
Лаҵара 22 рзы еилкаахеит Росавиациа азин шыҟанаҵаз Казан, Нальчик, Уфа ақалақьқәа рҟынтәи Аҟәаҟа аԥырразы.
Аусбарҭа асаит аҿы икьыԥхьу адокумент инақәыршәаны, лаҵара 1 инаркны Нальчик-Аҟәа аҳаирпланқәа мчыбжьык ахьтә ҩынтә рыԥырра еиҿнакаауеит аилазаара "ЮВТ-Аэро".
Ари аилахәыра аҳаирпланқәа лаҵара 1 инаркны Москвантәи Аԥсныҟа иԥыруеит, Аԥснынтәи Москваҟагьы ихынҳәуеит.
Казани Уфеи рҟынтәи ареисқәа мҩаԥнагоит аилахәыра "Северный ветер". Ҭаҭарсҭантәи аҳаирпланқәа мчыбжьык ахь хәынтә иԥыруеит, Башкортосҭанынтәи – бжьынтә.
Мрагыларатәи Аԥсны аҿиара
Атуризм аминистрра Аԥсны мрагыларатәи ахәҭа атуризм аҿиаразы аусурақәа мҩаԥнагоит ҳәа аанацҳауеит аусбарҭа апресс-маҵзура.
Аусбарҭа аиҳабы Асҭамыр Логәуа Очамчыреи Тҟәарчали араионқәа рахь аусуратә ныҟәара мҩаԥигеит. Дырҭааит еиҳа еицырдыруа аҭыԥқәа – аӡырԥхақәа, апансионат "Аевкалиптра", асасааирҭақәа "Тамшь Village", "Амшынеиқәатәи абырлаш", Отаптәи аҳаԥы, "Мрагыларатәи апарк", Тҟәарчалтәи арадонтә ӡыхьқәа.
Логәуа инаҵшьны иазгәеиҭеит, ақалақь аилаҩынтра аҟынтәи аԥсшьаразы Аԥсныҟа иаауа ауаа рхыԥхьаӡара еиҳа-еиҳа ишырацәоу, иара убасгьы мрагыларатәи араионқәа рҿы аекологиатәи ақыҭанхамҩатәи атуризм аҿиара шалшо.
Кавказтәи аибашьра иалаӡыз ргәалашәара амш
Ахаша, лаҵара 21 рзы Аԥсны ақалақьқәеи араионқәеи рҿы Кавказтәи аибашьра иалаӡыз ргәалашәара азгәарҭеит.
Аҟәа ақалақь аҿы агәалашәаратә усмҩаԥгатә хацыркхеит аҿар рныҟәарала. Сергеи Багаԥшь иашҭа инаркны амҳаџьырцәа рбаҟа аҟынӡа инеит аҵәыџь мцақәеи аԥсуеи адыгеи бираҟқәа рыманы.
Амҳаџьырцәа рбаҟа амҵан ашәҭқәа шьҭарҵеит Аԥсны ахада Бадра Гәынба, атәыла аиҳабыра алахәылацәа, Жәлар Реизара адепутатцәа, амҳаџьырқәа рхылҵшьҭрақәа, ауаажәларра.
Анаҩс абаҟа аҿаԥхьа Ашьамаҟа рблит, итрадициатәу Нарҭаа рымца еиқәырҵеит. Агәаларшәаратә усмҩаԥгатә ахыркәшамҭазы, уи алахәылацәа ашәҭқәеи ашәҭрқьақьақәеи амшын ихырҵеит.
Агәалашәаратә уснагӡатәқәа мҩаԥысит Гәдоуҭа, Гагра, Гал, Очамчыра.
Кавказтәи аибашьра 1864 шықәса лаҵара 21 азы ихыркәшахеит. Уи ашьҭахь зықьҩыла аԥсуаа рҭоурыхтә ԥсадгьыл ааныжьны Османтәи аимпериахь нхара ҳәа ииасыр акәхеит. Урҭ рахьынтәи ирацәаҩуп амҩан иҭахаз.
Адунеи зегь аҟны аԥсуа хылҵшьҭрақәа есышықәса лаҵара 21 рзы иазгәарҭоит Кавказтәи аибашьра иалаӡыз ргәалашәара амш. Амҳаџьырқәа рхылҵшьҭрақәа адунеи атәылақәа 50 рҿы инхоит. Зегь раасҭа адиаспора рацәаҩуп Ҭырқәтәылан.