Ҳаи, рацәа аҽада дақәтәеит: ахьымӡӷ згаз ауаҩы ишизныҟәоз уаанӡеи иахьеи

CC0 / / Осел
Осел - Sputnik Аҧсны
Анапаҵаҩра
Ауаҩы ихьӡи ихьымӡӷи аԥсыуала ишааирԥшуеи аԥсуареи азакәани реиҿыбаареи, мамзаргьы "ԥсыуала" зус зыӡбо ауаажәлар рыҩнуҵҟа "азакәан ара иаҭыԥума, аԥсуара азакәантә мчы аҭатәызар" ҳәа азҵаара ықәлыргылоит Sputnik аколумнист Есма Ҭодуа.

Есма Ҭодуа, Sputnik

Аԥсуареи азакәани

Иарбан милаҭзаалакгьы ирымоуп изықәныҟәо азакәан аԥҟарақәа, дара рмилаҭтә культура иашьашәалоу. Аԥсуаа рҟны ихадароу кодексны изықәныҟәо аԥсуароуп. Иахьагьы "аԥсуара рхашҭхьеит", "аԥсуара ыӡит" ҳәа ана-ара ирҳәалоит, аха еиуеиԥшым аҭагылазаашьақәа рҟны ауаҩы ихьымӡӷ злаихихуа аԥсуара азакәанқәа рылоуп.

Аԥсуа ҭаацәара. - Sputnik Аҧсны
Аиҳабацәа рыгха ахшара ирхаратәтәым

Иахьа ҳара идемократиатәу иазхаҵоу ихьыԥшым аҳәынҭқарра ҳаргылоит ҳәа ҳшаҿугьы, азакәан мчы аасҭа "аԥсуара азакәан" ауп аус зуа. Досу иара иус ихала иӡбоит. Иаҳҳәап, ашьра ҟазҵаз, ажәытәан еиԥш, иахьагьы ашьоура рыбжьалоит, иакәымк ҟазҵаз, ауа-аҭынха гыланы ҳара ҳус ҳара ԥсыуала иҳаӡбоит ҳәа иҩагылан "аҭак ҟарҵоит". Имаҷым ус еиԥш аҿырԥштәқәа. Аӡәы ашьауӷа дақәыршәаны азакәанмчрала дааныркылар, ауа-аҭынха еизоит "ҳара ҳтәы ҳара иҭыԥ дықәаҳҵоит, ҳара дҳашәҭ" ҳәа.

Аԥсуара моралтә кодекск аҳасабала аԥсуаа рҟны иааннакыло аҭыԥ атәы изныкымкәа иалацәажәахьеит, аха ацәажәара аҟынтәи аус ахь аиасра уадаҩхеит. Убри аан иҟоу аҭагылазаашьа иунарбоит аус зымуа азакәан акгьы шаанамго, убри аҟнытә аԥсуара аԥҟарақәеи иареи еиҿыбааны ишышьақәыргылатәу аамҭа иаҳнарбоит.

Архивтә фотосахьа. - Sputnik Аҧсны
Аԥсуара – идоуҳатә кодекс дуны аԥсуаа иҳамоуп

Иазгәаҭатәуп, "ԥсыуала" ауаҩы данахьдырхуаз ашьра аасҭа еицәаз убри аҩыза ахьымӡӷ идырҵон, ауаҩы ахьымӡӷ игар аасҭа дыԥсыр еиҳа еиӷьеишьон. Ацәгьа зуаз ауаҩы закә хьымӡӷу идло идыруан азы, ацәгьоурақәагьы иаҳа имаҷын ҳҳәар ҳҩашьом, иахьатәи ҳҭагылазаашьа иаҿырԥшны ҳахәаԥшуазар.

"Ҳаи рацәа аҽада дақәтәеит"

Иахьагьы аԥсуа бызшәа еиқәырханы иамоуп ауаҩы ԥхашьарак дақәшәар изырҳәо ажәа: "Ҳаи, рацәа аҽада дақәтәеит" ҳәа. Ажәытәан иҟан убас еиԥш ақьабз, иаҳҳәап, ақәыларақәа раан изиааиз реиҳабы аҽада аҵыхәахь ала ихы рханы дақәыртәаны ауаа зегьы дырбаратәы ирныҟәара. Ҳәарада, гәыԥҩык аибашьцәа ираԥхьагылаз ауаҩы изы ари хьымӡӷ дуун ауаа ихыччо аҽада дақәыртәаны дахьыргоз. Аӡәырҩы Кавказ ажәларқәа рҟны абас еиԥшҵәҟьа илызныҟәон зхы ишакәым имҩаԥызгоз аԥҳәыс.

Аҩӡба: аԥсуаа рҿы ахалахьырхәра аморалтә ҟазшьа аман>>

Аҽада ажәлар рыхдырраҿы "ицқьам", ԥан змам ԥстәны иахәаԥшуеит. Злеишәа зырцәгьоз ахәыҷы деиҭамҵкәа данаагылалак, иҟаиҵо шҽеим идырбарц азы аҽада ахьгылаз аҭыԥ аҿы днаганы ддыргылон "аҽадеиԥш деиҭаҵӡом" ҳәа.

Апҟара - Sputnik Аҧсны
Аԥсуа мораль акаҳара, мамзаргьы ҳхыхьчара акультура аҽшаԥсахыз

Хымԥада, ҳаамҭазы ауаҩы аҽада дақәыртәаны дузахьырхәуам, аамҭа иара ахатәы ԥҟарақәа цәырнагоит. Аха аԥсуа иаӷагьы изныҟәашьа идыруан. Ицәаз ауаҩы даарԥшны, дыргыланы, иабџьар иҭаны, дызусҭаз, дзааиз иаҳәаны акәын дыширҭаслымуаз. Ацәгьа зуз ақыҭа далырцар ауан, аха иара иҭаацәа ирылакьысуамызт, уимоу, жәа ҷыдак аӡәы иреиҳәаргьы руамызт.

Иахьа "ԥсыуала" зусқәа зыӡбо ҳара иаҳдыруама инагӡаны уи иахьынӡаԥсыуароу, мамзаргьы уи ахьӡ ҳхы иархәаны ҳацәгьарақәа ҳҵәахуоу? Аԥсуара ҳмилаҭ еиқәзырхаша бџьарны иаҳзыҟалар ауп, аҳәынҭқарра уи мыругак аҳасабала ицхыраагӡаны иазыҟалар алшоит, уи ииашаны ахархәара анаиоу.

Иара убас шәаԥхьар ҟалоит:

Ажәабжьқәа зегьы
0