Атанкситцәа рымш аҽны ишәыдаагалоит Мрҭашәаратәи афронт аибашьҩы, атанкист, Аԥсны Афырхаҵа Геннади Смыр иҿцәажәара.

Абаҩхатәра злоу асахьаҭыхҩы қәыԥш Саида Ԥлиаԥҳа лҟазара аҷыдарақәа ртәы еиҭалҳәеит Sputnik акорреспондент Сырма Ашәԥҳаи лареи реиҿцәажәараҿы.

Ашколи ашахмат асреи бзиа избо Нестор Кәыҵниа Очамчыра имҩаԥысуа жәларбжьаратәи ашахматтә турнир далахәуп. Избан ашахматист қәыԥш аинтеллектуалтә хәмарра бзиа изыибо, насгьы иарбан еихьӡарақәоу иааирԥшхьоу, абри атәы арадио Sputnik Аԥсны аефир аҟны еиҭеиҳәеит.

Ауаҩы ихьӡи ихьымӡӷи аԥсыуала ишааирԥшуеи аԥсуареи азакәани реиҿыбаареи, мамзаргьы "ԥсыуала" зус зыӡбо ауаажәлар рыҩнуҵҟа "азакәан ара иаҭыԥума, аԥсуара азакәантә мчы аҭатәызар" ҳәа азҵаара ықәлыргылоит Sputnik аколумнист Есма Ҭодуа.

Sputnik Аԥсны аколумнист Елеонора Коӷониаԥҳа РУСДРАМ иқәнаргылаз аспектакль "Електра" дшыхнахыз, уи ахәаԥшра зегьы израбжьылго атәы шәаԥхьа иазлырхиаз анҵамҭаҿы.

Аԥсуа ҳәсақәеи аҭыԥҳацәеи рыбзазараҿы ахархәара рыман атрадициатә хаҵатәқәа. Иарбақәаныз урҭ? Убри атәы даҳзааҭгылоит Sputnik аколумнист Сусанна Ҭаниаԥҳа

Ачарақәа раамҭа ашыкьымҭа ҳҭагылоуп. Ари агәырӷьаратә хҭыс ҿыц еиднагалаз ирыцеиҩыршоит, ргәакьацәа рнаҩсгьы, рҩызцәа, рықәлацәа. Аӡәгьы изы имаӡаӡам ҳчарақәа аԥсуа цәа рцәыӡуа ишалагаз. Саида Жьиԥҳа иахьа дазааҭгылоит аҿар рхымҩаԥгашьа, аиҳарак акәашарақәа рынагӡараҿы.

Жьҭаара 26, 1992 шықәса рзы Очамчыра ақалақь ахақәиҭтәразы имҩаԥгаз ажәылараҿы фырхаҵарыла иҭахаз аибашьцәа дыруаӡәкуп Маркәыла ақыҭа ииз, "Леон иорден" занашьоу Иван Сырбеи-иԥа Гәниа. Уи дызнысыз аибашьратә мҩа дазааҭгылоит агәыԥ "Скорпион" иалахәыз Робик Дочиа.

Иҳаҩсыз аԥсшьарамшқәа рзы Кәтолтәи ачара еиуеиԥшым ацәажәарақәа ахылҵит. Ишәыдаагалоит ҳколумнист Елеонора Коӷониаԥҳа ари аҭагылазаашьазы илымоу агәаанагара.

Жьҭаара 16 хатәгәаԥхарала Аԥсны еибашьуаз Александр Бардодым имшироуп. Уи игəалашəара аҳаҭыразы ҳиҿцәажәеит иҩыза Роин Агрба.

Аԥсны Афырхаҵа Зорик Ҷҟониа еиҭеиҳәоит Кындыӷ ақыҭа уахьналало игылоу ҳаӷацәа иртәыз, аха нас ҳаибашьцәа зымпыҵахалара зылдыршаз атанк аҭоурых.

Леон иорден занашьоу, Ҭырқәтәылантәи зҭоурыхтә ԥсадгьыл ахь иааны бџьаршьҭыхла изыхьчаз, шамахамзар ажәыларақәа зегьы ирылахәыз Али Ашәба иҵәҩаншьап уажәшьҭа Аԥсны иаирсит, уимоу, иахьа уи аҭаацәара ԥшӡа анаԥиҵо амш акәхеит. Ишәыдаагалоит афырхаҵа изку аматериал.

Аԥсуаа рмырҭаҭратә пантеон анцәахәқәа рыла ибеиоуп, иҟоуп урҭ рахьтә ажәытәра иагақәазгьы. Иахьазы ажәлар ирхашҭуа иалагахьаз нцәахәқәак рыхҳәаа шәыдылгалоит Sputnik аколумнист Сусанна Ҭаниаԥҳа.

Ахьӡ-Аԥша аорден III аҩаӡара алауреат, Ҳаҭыр зқәу абиблиотекарь, Зҽаԥсазтәыз акультура аусзуҩы Зоиа Кәыҵниаԥҳа абиблиотека аҟны аус луеижьҭеи 60 шықәса ҵуеит. Урҭ рахьтә 40 шықәса – аиҳабы ихаҭыԥуаҩыс. Иахьа лара 80 шықәса лхыҵит.

Изыхҟьазеи Аԥсны ахада иалхрақәа аҩбатәи ртур алҵшәақәа? Иарбан ҭагылазаашьақәоу уи иаԥхьанеиуаз? Изхарада аоппозициа аҵахара? Абарҭқәа рзы лхатә анализ ҳадылгалоит Sputnik Аԥсны аколумнист Елеонора Коӷониаԥҳа.

Аԥсны ахада иалхразы аҩбатәи атур мҩаԥысит цәыббра 8 рзы. Абжьыҭарахь инеиит 65,98 % алхыҩцәа.

Аԥсны ахада иалхра аҩбатәи атур мҩаԥысит цәыббра 8 рзы. Еиндаҭлон Рауль Ҳаџьымбеи Алхас Кәыҵниеи.

Ахәыҷырацәа змоу Џьӷамазиаа рҭаацәара аԥсҭазаара акыр икыднаҟьеит, аха иахьатәи амш азы урҭ зхаҵара макьана ирцәыуадаҩу адунеи ҿыц рзаатит. Аҭаацәа уаанӡатәи рыԥсҭазаареи, иахьатәи рымшқәеи, насыԥс ирзыҟалаз ауаҩы дарбануи уҳәа ртәы шәаԥхьа Аинар Ҷыҭанаа иматериал аҟны.

Аԥсуаа наџьнатә аахыс ирыман ажәаҳәара атрадициа дуқәа. Уи лымкаала рҵеицәа ирыларааӡон. Аԥсуаҭҵааратә институт аетнологиа аҟәша аҭҵаарадырратә усзуҩ Марина Барцыцԥҳа иҳадылгалоит ари аҟазара ҳажәлар рҿы знеишьас, чыдарақәас иамаз, иахьатәи аамҭазы тенденциас изну.

Аԥсны жәлар рфорум "Аидгылара" активла иалахәыз, Аԥсны Аџьынџьтәылатә еибашьраан иҭахаз, "Агәымшәаразы" амедал занашьоу Ирина Иуан-иԥҳа Сыҷынааԥҳа лпатриоттә мҩа атәы дазааҭгылеит лхәыҷаахыс дыздыруаз раԥхьатәи лырҵаҩы, апоетесса Белла Барцыцԥҳа.

Аԥсны Аџьынџьтәылатә еибашьра алагара амш лгәалашәараҿы ишаанхаз дазааҭгылоит Sputnik аколумнист Саида Жьиԥҳа.

Маркәылатәи ажәытә нхарҭа амаӡақәа ҭырҵаауеит Аԥсныи Урыстәылеи рҵарауаа. Ишәыдаагалоит археологиатә ԥшаарақәа шымҩаԥысуа зыблала избаз Sputnik акорреспондент Аинар Ҷыҭанаа иҟаиҵаз анҵамҭа.

Ашәарыцара иадҳәалоу ақьабзқәа акыр ирацәоуп. Ашәарыцаҩ иҽазыҟаҵароума, даныбназо аума, дхынҳәны данаауа аума – еиуеиԥшым ритуалла ибеиоуп. Ашәарыцаҩ иныҳәашьеи ашәарыцаратә етикеи азҵаарақәак дрылацәажәоит НААР аҭҵаарадырратә усзуҩы Есма Ҭодуа.