https://sputnik-abkhazia.info/20240127/aaad-ara-karshny-iubazar-akhya-ry-aara-akys-iamou-1049935026.html
"Ақьаад ԥара каршәны иубазар": аԥхыӡқәа рҿы аԥара ҵакыс иамоу
"Ақьаад ԥара каршәны иубазар": аԥхыӡқәа рҿы аԥара ҵакыс иамоу
Sputnik Аҧсны
Аԥхыӡқәеи ажәлар разгәаҭарақәеи рҿы аԥара шаарԥшу шәаԥхьарц шәылшоит Аԥсуаҭҵааратә институт афольклортә лабораториа аусзуҩ Сусанна Ҭаниаԥҳа лматериал аҟны. 27.01.2024, Sputnik Аҧсны
2024-01-27T15:10+0300
2024-01-27T15:10+0300
2024-01-27T15:11+0300
аԥсны
аԥсны
жәлар рдоуҳа
аналитикеи аиҿцәажәарақәеи
https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/07e6/02/11/1037631717_0:127:3189:1920_1920x0_80_0_0_948342c33641fbdc2f06b50b3e5ad170.jpg
Аԥара – атауарқәа раахәареи рыҭиреи зламҩаԥысуа аметаллтә ма қьаадтә дыргоуп. Ажәытәӡатәи аамҭақәа рзы ажәларқәа рыбжьара аилахәҳаахәҭра мҩаԥысуан рыԥсҭазаараҿы ихәарҭахашаз атауарқәа, амаҭәарқәа реиҭныԥсахларала. Аԥара иамаз ахархәара даараӡа имаҷын. Ҿырԥштәыс иаагозар, аамҭаказы Австралиа иқәынхоз ауаа-аборигенцәа каури захьӡу амоллиускқәа рмыдаӷьцәақәа рхы иадырхәон аԥара ҿырпы аҳасабала. Аха аамҭақәа рҽырыԥсахуан, аԥсҭазаара ԥхьаҟа ицон. Аԥсны аҭоурых ҳазхьаԥшуазар, ҳ.ҟ. VI ашәышықәсазы Милеҭынтәи иааз абырзенцәа рыбзоурала (ҳаамҭазтәи Аҟәа) аҵакырадгьыл аҿы ақалақь Диоскуриа еиҿкаахеит. Бырзентәылантә ари ақалақь ахь ҭира иааргон – аба, ацәаҩычагақәа, абџьар. Абырзенцәа аԥсуаа ирымрыхәҳауан – амҿымаҭәахә, ацха, ацәа уҳәа. Ашьҭахьы зыхьӡ-зыԥша хара инаҩыз, ахәҳаахәҭра ахьеилашуаз Диоскуриа ахатә ԥара ҿырп ҭнажьуа аҟынӡа ибеиахеит. Аԥареи жәлар разгәаҭарақәеиАжәлар разгәаҭарақәа изларҳәо ала аԥсуа амза ҿа кыдны ианибалак, араӡны ԥара ма ахьымацәаз арбаны "амзаҿа ахьаҩаҿа ублабара ҳазгәырӷьахьааит" ҳәа дныҳәон. Иара убасгьы, ҳреалтә ԥсҭазаара иахәҭаку ачарақәеи акомпаниақәеи рымҩаԥгараан аҭаца аҩны даныҩнаргало: "Бызланагалаз брыдымшылахааит! Быҿиааит, ббеиахааит!" ҳәа аԥара ҿырп лықәрыԥсоит. Аԥареи аԥхыӡқәеиԤхыӡла аԥара абара еиуеиԥшым аҵакы аанахәоит. Ҳазааҭгылозар:
https://sputnik-abkhazia.info/20231210/aisha-akh-ezh-zzyro-ashyla-asuaa-ry-aaki-ui-khyla-abara-iaanagoi-1049385413.html
https://sputnik-abkhazia.info/20231119/khyla-ay-uiuazar-aryzht-akhyei-azhlar-razgaaraei-ry-1049132706.html
https://sputnik-abkhazia.info/20220827/khy-bzia-ubaait-akhya-rzy-zhlar-razgaaraak-1041064666.html
Sputnik Аҧсны
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2024
Сусанна Ҭаниаԥҳа
https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/07e5/04/09/1032182915_625:0:2361:1736_100x100_80_0_0_20fdbae083b5d4c73ddeaa0f8d48a43b.jpg
Сусанна Ҭаниаԥҳа
https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/07e5/04/09/1032182915_625:0:2361:1736_100x100_80_0_0_20fdbae083b5d4c73ddeaa0f8d48a43b.jpg
Ажәабжьқәа
ab_AB
Sputnik Аҧсны
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/07e6/02/11/1037631717_228:0:2959:2048_1920x0_80_0_0_3450737db204460093c27e8ecc5dc3a1.jpgSputnik Аҧсны
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Сусанна Ҭаниаԥҳа
https://cdnn1.img.sputnik-abkhazia.info/img/07e5/04/09/1032182915_625:0:2361:1736_100x100_80_0_0_20fdbae083b5d4c73ddeaa0f8d48a43b.jpg
аԥсны, жәлар рдоуҳа, аналитикеи аиҿцәажәарақәеи
аԥсны, жәлар рдоуҳа, аналитикеи аиҿцәажәарақәеи
"Ақьаад ԥара каршәны иубазар": аԥхыӡқәа рҿы аԥара ҵакыс иамоу
15:10 27.01.2024 (ирҿыцуп: 15:11 27.01.2024) Сусанна Ҭаниаԥҳа
Аԥсуаҭҵааратә институт афольклортә лабораториа аусзуҩ
Аԥхыӡқәеи ажәлар разгәаҭарақәеи рҿы аԥара шаарԥшу шәаԥхьарц шәылшоит Аԥсуаҭҵааратә институт афольклортә лабораториа аусзуҩ Сусанна Ҭаниаԥҳа лматериал аҟны.
Аԥара – атауарқәа раахәареи рыҭиреи зламҩаԥысуа аметаллтә ма қьаадтә дыргоуп.
Ажәытәӡатәи аамҭақәа рзы ажәларқәа рыбжьара аилахәҳаахәҭра мҩаԥысуан рыԥсҭазаараҿы ихәарҭахашаз атауарқәа, амаҭәарқәа реиҭныԥсахларала. Аԥара иамаз ахархәара даараӡа имаҷын. Ҿырԥштәыс иаагозар, аамҭаказы Австралиа иқәынхоз ауаа-аборигенцәа каури захьӡу амоллиускқәа рмыдаӷьцәақәа рхы иадырхәон аԥара ҿырпы аҳасабала.
Аха аамҭақәа рҽырыԥсахуан, аԥсҭазаара ԥхьаҟа ицон.
Аԥсны аҭоурых ҳазхьаԥшуазар, ҳ.ҟ. VI ашәышықәсазы Милеҭынтәи иааз абырзенцәа рыбзоурала (ҳаамҭазтәи Аҟәа) аҵакырадгьыл аҿы ақалақь Диоскуриа еиҿкаахеит. Бырзентәылантә ари ақалақь ахь ҭира иааргон – аба, ацәаҩычагақәа, абџьар. Абырзенцәа аԥсуаа ирымрыхәҳауан – амҿымаҭәахә, ацха, ацәа уҳәа.
Ашьҭахьы зыхьӡ-зыԥша хара инаҩыз, ахәҳаахәҭра ахьеилашуаз Диоскуриа ахатә ԥара ҿырп ҭнажьуа аҟынӡа ибеиахеит.
Аԥареи жәлар разгәаҭарақәеи
Ажәлар разгәаҭарақәа изларҳәо ала аԥсуа амза ҿа кыдны ианибалак, араӡны ԥара ма ахьымацәаз арбаны "амзаҿа ахьаҩаҿа ублабара ҳазгәырӷьахьааит" ҳәа дныҳәон.
Иара убасгьы, ҳреалтә ԥсҭазаара иахәҭаку ачарақәеи акомпаниақәеи рымҩаԥгараан аҭаца аҩны даныҩнаргало: "Бызланагалаз брыдымшылахааит! Быҿиааит, ббеиахааит!" ҳәа аԥара ҿырп лықәрыԥсоит.
Ҳаиҳабацәа аишәа қьаадла, ма напыла иурыцқьар ҵасым, аԥара уоуам рҳәоит.
Уарӷьа напсыргәыҵа уафар – аԥара аанагоит, уарма напсыргәыҵа уафар – наҟ аӡәы иуҭоит.
Ԥхыӡла аԥара абара еиуеиԥшым аҵакы аанахәоит. Ҳазааҭгылозар:
Аԥара урҭо ԥхыӡ иубар – уаԥхьаҟа агәырӷьара узыԥшуп.
Араӡны ԥара ҿырп уеиԥхыӡзар – алаӷырӡ иатәуп.
Аԥара уԥхьаӡо ԥхыӡла иубар – хашәалак уоуеит.
Аԥара ҿырп шәцәыӡызшәа ԥхыӡла ижәбар – ԥхьаҟа шәыԥсҭазаараҿы уадаҩрақәак шәзыԥшуп.
Ԥхыӡла ақьаад ԥара каршәны иубазар – жәабжь бзиак уаҳауеит.
Абҩа ԥара ҿырпы ԥхыӡла абара – алаӷырӡ иамааноуп.
Иуԥсаххьаз аԥара урхынҳәуазшәа убазар – кыраамҭа узыргәамҵуаз ачымазара уаиааиуеит.
Напык азна аԥара ҿырп кны ԥхыӡла иубар – уџьабаа бзабааны иуԥылоит.