Жәлар рдоуҳа

Аԥсуаа ржәытәӡатәи дунеихәаԥшышьа иашьҭамҭаны иахьанӡа иааӡаз амш зеиԥшрахо злардыруаз ажәлар разгәаҭарақәа ртәы дазааҭгылоит Сусанна Ҭаниаԥҳа Sputnik азы илырмазеиз аматериал аҟны.

Аҵгара, акылгара ақьабз ҿыц аиҭаира аҵакы амоуп, "дҿыцны дааҵыргоит" ҳәа иԥхьаӡоуп. Убас чмазарак зыхьыз ауаа (ахәыҷы, аду), ма арахә еиуеиԥшым амаҭәарқәа, ажрақәа, аҵла адацқәа уҳәа ирыҵыргон. Ари ақьабз зызкуи уи амҩаԥгашьақәеи ртәы Есма Ҭодуаԥҳа ланҵамҭаҿы.

Жәынгьы-ҿангьы аԥсуа чара ухаҿы иузаагом аныҳәаҿақәа рыда. Нас иарбан еишьҭагылашьоу ирымоу ачараҿы аныҳәаҿақәа? Убри атәы Sputnik аматериал аҟны даҳзалацәажәоит Сусанна Ҭаниаԥҳа.

Аԥсра ақьабзқәа рҟны иалкаау аҭыԥ амоуп аҽыуаҩ даныԥслак имҩаԥырго ақьабзқәа – аҽықәыргылареи аҭарчеи аныҟәгареи. Урҭ рҷыдарақәа дырзааҭгылоит НААР аҭҵаарадырратә усзуҩы, Аԥсуаҭҵааратә институт афольклор аҟәша аҭҵаарадырратә усзуҩ еиҵбы Есма Ҭодуа.

Жәытәаахыс амшреи амшра зцу аҭыԥқәеи шыҟоу агәра ргоит аԥсуаа. Амшра закәуи амшра-ҭыԥ шалыркаауази лматериал аҟны дазааҭгылоит Сусанна Ҭаниаԥҳа.

Аԥсуаа рҟны жәытәаахыс еиуеиԥшым анцәахәқәа ирымҵаныҳәон. Иҟоуп урҭ рахьтә ажәытәра иагақәазгьы. Ажәытәра иагаз нцәахәқәак рыхҳәаа Sputnik аҟны ишәыдылгалоит Сусанна Ҭаниаԥҳа.

Sputnik ишәыднагалоит Ҭырқәтәыла инхо аԥсуаа рыҩнуҵҟа иахьа уажәраанӡа еиқәханы иҟоу ажәытә аԥсуаа рыԥҳәысаагашьеи аԥҳәызба лцашьа иадҳәалоу формақәаки.

Аԥсуаа анхарҭа ҭыԥ анылырхуаз, ма адгьыл ҿыц ахь ианиасуаз адгьыл аныҳәара шымҩаԥыргоз атәы дазааҭгылоит Нарҭдырреи адәынтәи афольклорҭҵаареи рцентр аҭҵаарадырратә усзуҩ Есма Ҭодуаԥҳа.

Ацәа, ацәашьы аԥсра ақьабз иадҳәалоу ихадароу атрибутуп. Аишәаргыларақәа раан ацәашьы адыркуеит, аԥсхәраангьы атәарахьы инеиаанӡа асыкәмал хырҵоит, ацәашьқәа инаргаз адыркуеит. Агәлымҵәах дахьыԥсыз ашьамаҟа ҟаҵаны инаргоит.

Аԥсуаа рыбзазараҿы инарҭбааны ахархәара рыман аҵлақәа, амҿы, амҿлых. Хықәкыла иарбақәаныз урҭ? Убри атәы лматериал аҟны иҳаиллыркаауеит Сусанна Ҭаниаԥҳа.

Аԥсуаа жәытә аахыс ирылан аҩнра ицаз аҭыԥҳа аӡатә лзынашьҭра атрадициа. Уи амҩаԥгашьа уаанӡатәи аформеи иахьатәи аҭагылазаашьеи ртәы дазааҭгылоит Sputnik аколумнист, Нарҭдырреи адәынтәи афольклорҭҵаареи рцентр аҭҵаарадырратә усзуҩ Есма Ҭодуаԥҳа.

Аԥсуаа ирымоуп инеимда-ааимдо, инеиҭаҳәауа еизҳауа абиԥарақәа рҟынӡа иаауа жәлар рҿаԥыцтә рҿиамҭақәа. Ишәыдаагалоит Џьгьарда ақыҭа инхоз ажәабжьҳәаҩ, унеишь-уааишь ҳәа зарҳәоз ҳаҭыр зқәыз абырг Уанка Лагәлаа иҳәамҭаны ашәарыцара иадҳәалоу ажәабжьқәа.

Ажәытә аамҭақәа рзы ахархәара змаз аԥсуаа ртрадициатә шьаҵатәқәа ирызкны згәаҭақәак ҟалҵеит Сусанна Ҭаниаԥҳа.

Аҭәҳәаҟаҵаҩцәа алаԥш заахаз ишырхырхуа, иарбан лаԥшу еиҳа ибааԥсу, насгьы аҭәҳәаҟаҵаҩцәа рахь анеира шаҭаху уҳәа ртәы ҳадылгалоит НААР аҭҵаарадырратә усзуҩ Есма Ҭодуаԥҳа.

Аԥсуа ичысеишәа еихишоит ҩбаны - агәыхәи ацыфеи ҳәа. Агәыхә ахь иаҵанакуа абысҭа иазку афактқәа жәаба шәыдаагалоит Sputnik анҵамҭаҿы.

Ажьи, аӡахәеи, аҩи аԥсуаа ркультураҿы иааныркыло аҭыԥ атәы дазааҭгылоит Sputnik аколумнист Сусанна Ҭаниаԥҳа.

Аԥсреи агәырӷьареи рҳәаақәа еиларсуп. Уи убоит шамахамзар џьара ныҳәагатәык анымҩаԥыргогьы, усҟан "аҿбаара иҵыҵхьома?" ҳәа иазҵаауеит, аҿбаара ишыҵоу ныҳәарак амҩаԥгара "иҵасым" ҳәа иԥхьаӡоуп. Аԥсра иадҳәалоу ақьабзқәа дырзааҭгылоит Есма Ҭодуа.

Аԥсуа ҳәсақәеи аҭыԥҳацәеи рыбзазараҿы ахархәара рыман атрадициатә хаҵатәқәа. Иарбақәаныз урҭ? Убри атәы даҳзааҭгылоит Sputnik аколумнист Сусанна Ҭаниаԥҳа

Ацәажәаҩ ииҳәо аҵакы агәылырҭәааразы ажәаԥҟақәа ихы ианаирхәо, хымԥада, иажәаҳәа арԥшӡоит. Урҭ аԥызҵаз ажәлар рҷыдара, рдунеихәаԥшра, рҵас, рқьабз рныԥшуеит. Аха иабанӡаҳдыруеи ажәаԥҟақәа зхылҿиааз аҵакы? Урҭ рахьтә акык-ҩбак ҳаиллыркаауеит Сусанна Ҭаниаԥҳа.

Аԥсуаа ртрадициатә культураҟны аԥсра иадҳәалоу ақьабзқәа рацәоуп. Аӡы иашьыз иԥсы шааргоз ақьабз атәы ҳадылгалоит Есма Ҭодуаԥҳа.